- Matsgerð
- Verksamningur
D Ó M U R
Héraðsdóms Reykjaness
27. desember 2018 í máli nr. E-967/2017:
K1 Verk ehf.
(Jón Auðunn Jónsson lögmaður)
gegn
Kristjáni Valdimarssyni
(Eggert Páll Ólason lögmaður)
Mál þetta, sem var höfðað 2. október 2017,
var dómtekið 4. desember 2018. Stefnandi er K1 verk ehf., Klukkubergi 1,
Hafnarfirði. Stefndi er Kristján Valdimarsson, Ásaþingi 11, Kópavogi.
Dómkröfur stefnanda eru þær að stefndi verði
dæmdur til að greiða stefnanda skuld að fjárhæð 1.256.421 króna, ásamt
dráttarvöxtum samkvæmt 1. mgr. 6. gr. laga nr. 38/2001 frá 11. desember 2015
til greiðsludags. Þá er gerð krafa um málskostnað.
Stefndi krafðist þess
aðallega að kröfu stefnanda yrði vísað frá dómi. Til vara krafðist stefndi þess
að hann yrði sýknaður af kröfum stefnanda. Til þrautavara krafðist stefndi
lækkunar á dómkröfum stefnanda. Þá gerði stefndi kröfu um málskostnað.
Með úrskurði dómara
22. febrúar 2018 var frávísunarkröfu stefnda hafnað.
I.
Málsatvik eru þau að
stefndi og eiginkona hans, Íris Hrund Þorsteinsdóttir, óskuðu eftir því við fyrirsvarsmann stefnanda, Orra Blöndal, sem
er smiður, að setja upp milliveggi úr gipsi í raðhúsi við Ásaþing 11 í
Kópavogi. Í stefnu málsins er málsatvikum vegna viðskipta aðila ekki lýst nema
að því leyti að stefnandi vinni við smíðar og að krafa hans byggist á reikningi,
dags. 11. nóvember 2015, að fjárhæð 2.401.081 króna, fyrir efni og vinnu við
gipsveggi að Ásaþingi 11, Kópavogi, og að hinn 4. desember 2015 hafi verið
greiddar inn á reikninginn 1.144.660 krónur.
Stefndi kveðst hafa
óskað eftir tilboði í verkið og/eða kostnaðaráætlun samkvæmt teikningum frá
arkitekt en fyrirsvarsmaður stefnanda hafi ekki viljað gera tilboð eða
kostnaðaráætlun. Stefndi hafi talið að vinna fyrir verkið yrði um 1.000.000
króna og tjáð smiðnum þær væntingar sínar. Þeim hafi ekki verið mótmælt. Í
ljósi þess að ekki hafi verið um fast verð að ræða hafi stefndi ákveðið að
halda tímaskráningu og fylgst ítarlega með hvenær menn komu til vinnu og fóru
frá vinnu. Þá segir stefndi að aðilar hafi samið um að stefndi myndi kaupa allt
efni til verksins og hann hefði gert það.
Stefnandi vann verkið í október 2015 og gaf út reikning 11. nóvember 2015. Stefndi kveðst hafa
gert strax athugasemdir við tímaskýrslur stefnanda og talið að vinnustundir sem
stefnandi gerði reikning fyrir hafi ekki verið unnar. Þar sem stefndi taldi
reikning stefnanda ósanngjarnan fékk hann Böðvar Pál Ásgeirsson, matstækni og
húsasmíðameistara, til að meta kostnað við uppsetningu á umræddum veggjum. Var
mat hans að kostnaður næmi 1.144.660 krónum og greiddi stefndi þá fjárhæð til
stefnanda hinn 4. desember 2015. Stefndi segir að hann hafi jafnframt boðist
til að greiða stefnanda 10% ofan á matið, ásamt útlögum kostnaði við kaup á
efni gegn framlagningu kvittana, og þannig freista þess að ná sáttum um málið,
en sættir hafi ekki tekist. Stefndi lagði málið fyrir kærunefnd lausafjár- og
þjónustukaupa og krafðist þess að honum yrði ekki gert að greiða reikning
stefnanda að fullu en með áliti nefndarinnar frá 17. júlí 2017 í málinu nr.
11/2016 var kröfum stefnda hafnað.
II.
Stefnandi byggir kröfu
sína á reikningi, dags. 11. nóvember 2015, að fjárhæð 2.401.081 króna, fyrir
efni og vinnu við gipsveggi að Ásaþingi 11, Kópavogi. Hinn 4. desember 2015
hafi verið greiddar 1.144.660 krónur inn á reikninginn og hafi verið tekið
tillit til þess við gerð dómkrafna. Eftirstöðvar skuldarinnar hafi ekki fengist
greiddar þrátt fyrir innheimtutilraunir og því hafi verið nauðsynlegt að höfða
mál til greiðslu hennar.
Um lagarök er vísað
til meginreglu kröfuréttarins um efndir fjárskuldbindinga, en regla þessi fái
m.a. lagastoð í 45., 47. og 51. gr. laga nr. 50/2000. Um gjalddaga kröfunnar er
vísað til 49. gr. sömu laga.
Krafa um dráttarvexti,
þ.m.t. vaxtavexti, styður stefnandi við III. kafla laga nr. 38/2001 um vexti og
verðtryggingu.
Málskostnaðarkrafa er
byggð á 1. mgr. 130. gr. laga nr. 91/1991 um meðferð einkamála.
III.
Stefndi byggir á því að tímaskýrslur stefnanda séu rangar. Stefndi kveðst hafa haldið
sjálfur tímaskýrslur. Maki stefnda hafi verið í fæðingarorlofi og því getað
haft eftirlit með framvindu verksins.
Stefndi kveður að stefnandi hafi lagt fram breyttar tímaskýrslur við þingfestingu
málsins. Breytingarnar snúi að því að akstur starfsmanns stefnanda, Arnþórs, sé
breyttur og tímaskráning starfsmannsins Kyle sé breytt mjög verulega. Stefndi
telur ljóst að tímaskráningar stefnanda séu í besta falli ótrúverðugar og í
verulegum atriðum rangar. Því beri að leggja tímaskráningu stefnda til
grundvallar við úrlausn málsins.
Að mati stefnda er
augljóst að tímaskýrslur stefnanda séu rangar, en í henni komi m.a. fram að
stefnandi hafi komið 21. október og magntekið efnið. Það stemmi einfaldlega
ekki því að vinnan hafi hafist 7. október, líkt og reikningar beri með sér. Hið
rétta sé að fyrirsvarsmaður stefnanda hafi komið í byrjun október og mælt fyrir
efninu og stefndi keypt efnið 6. október.
Stefndi bendir
jafnframt á að matsgerð sem stefndi hafi aflað, og stefnandi hafi neitað að
taka þátt í, styðji málatilbúnað stefnda um að tímaskráning hans sé rétt.
Fram komi í
tímaskráningu stefnda að samtals hafi verið unnir 124 tímar. Miðað við
tímagjald stefnanda sé rétt krafa hans því samtals 731.600 krónur auk
virðisaukaskatts, eða samtals 907.184 krónur. Stefndi hafi nú þegar greitt
1.144.660 krónur og beri því að sýkna stefnda.
Verði
ekki fallist á að leggja beri tímaskráningu stefnda til grundvallar byggir
stefndi á því að sá tímafjöldi sem stefnandi hafi reiknað sér sé ósanngjarn og
að verð þjónustunnar sé úr takti við það sem almennt gerist um sams konar
þjónustu. Stefndi telur reikning stefnanda vera ósanngjarnan og telur að hann
sé búinn að greiða að fullu fyrir vinnu og efni í uppsetta milliveggi og því
eigi stefnandi engar kröfur á hendur stefnda.
Með vísan til 28.
gr. laga nr. 40/2000 um þjónustukaup telur stefndi sig hafa greitt sanngjarnt
verð með hliðsjón af því hve vinnan var mikil og hvers eðlis hún var.
Stefndi kveðst
strax hafa gert athugasemdir munnlega í síma og fylgt því svo eftir með
tölvupósti og boðist jafnframt til að ljúka málinu, umfram skyldu, m.a. með
eingreiðslu að fjárhæð 600.000 krónur, sbr. tölvupóst til lögmanns stefnanda 1.
september 2017.
Verði niðurstaða
dómsins sú að stefnda beri að greiða reikninginn í heild eða að hluta er þess
krafist að dráttarvextir verði reiknaðir frá uppkvaðningu dómsúrskurðar.
Stefndi
telur jafnframt að stefnandi hafi ekki leiðbeint sér né gætt hagsmuna sinna í
samræmi við lög nr. 42/2000 og reglur, þar sem of margir undirverktakar, sem
stefndi bað aldrei um, hafi komið að verkinu.
Stefndi hafi tjáð
stefnanda væntingar sínar um að verkið myndi ekki kosta meira en 1.000.000
króna. Þessum væntingum hafi aldrei verið mótmælt af hálfu stefnanda. Samkvæmt
2. mgr. 6. gr. laga nr. 42/2000 um þjónustukaup hafi stefnanda borið að
tilkynna stefnda, sem neytanda, um að verð þjónustunnar myndi verða verulega
hærra en stefndi hafði gert ráð fyrir og óska eftir fyrirmælum frá stefnda. Þar
sem stefnandi hafi ekki sinnt leiðbeiningarskyldu sinni, og ekki óskað eftir
fyrirmælum frá stefnda, en stefndi hefði hætt við samninginn, skulu samkvæmt 2.
mgr. 6. gr. laganna greiðslur fyrir verkið miðast við að neytandi hefði dregið
sig út úr samningnum á því stigi. Þar sem stefndi greiddi fjárhæð sem var
umfram væntingar hans beri að sýkna stefnda þegar af þeirri ástæðu.
Þá byggir stefndi á
því að það sé ósanngjarnt skv. 36. gr. laga nr. 7/1936 um samningsgerð, umboð
og ógilda löggerninga af stefnanda að bera reikninginn fyrir sig. Stefndi
byggir á því að þar sem fjárhæð reiknings stefnanda sé svo úr hófi fram og
langt umfram væntingar stefnda, að ósanngjarnt sé af stefnanda að bera hann
fyrir sig. Þá hafi stefndi samið við smiðinn, fyrirsvarsmann stefnanda, og
talið sig vera að semja við einstakling sem hefði sérþekkingu á viðkomandi
sviði, en ekki fyrirtæki með undirverktaka að mismunandi gæðum. Ef tímaskráningar
stefnanda verða lagðar til grundvallar byggir stefndi á því að stefnandi hafi
ávallt hagað málum þannig að hallaði á stefnda. Þannig hafi stefnandi ráðið
undirverktaka til vinnunnar en hafi sjálfur haft umsjón með þeim og hlaðið
kostnaði á verkið, m.a. með því að keyra fram og tilbaka frá verkstað og sinna
einföldum innkaupum, sem umsamið hafi verið að átti að vera á verksviði
stefnda. Þá vísar stefndi jafnframt til sömu málsástæðna varðandi 36. gr. og
fram koma að framan í greinargerðinni, að breyttu breytanda.
Stefndi mótmælir
efniskaupum stefnanda og telur ósannað að lagt hafi verið út í þann
efniskostnað sem stefnandi hafi tilgreint. Engar kvittanir hafi verið lagðar
fram en samkvæmt tímaskýrslu sé rukkað fyrir akstur til kaupa á efni og því ættu
að liggja fyrir kvittanir fyrir meintum efniskaupum. Stefndi mótmælir því
alfarið að stefnandi hafi keypt efni og telur að ekki sé um nauðsynleg
efniskaup að ræða og ekkert samþykki hafi legið fyrir af hálfu stefnda. Það sé
því með öllu ósannað að stefnandi hafi keypt meint efni. Samkomulag hafi verið
á milli aðila um að öll efniskaup yrðu á hendi stefnda, sem verkkaupa. Stefndi
hafi keypt allt efni til verksins.
Fram kemur í gögnum
málsins að stefndi hafi ávallt verið reiðubúinn að greiða fyrir efni sem hafi
sannanlega verið notað við verkið, að því gefnu að stefnandi legði fram
kvittanir fyrir efniskaupum og sýndi fram á að það hefði verið notað við vinnu.
Það hafi stefndi ekki gert þrátt fyrir ítrekaðar áskoranir stefnda.
Komist dómurinn að
þeirri niðurstöðu að stefnda beri að greiða fyrir efniskaup í heild eða að
hluta er þess krafist að dráttarvextir verði reiknaðir frá uppkvaðningu dóms.
Lækkunarkrafa
stefnda er byggð á sömu málsástæðum og fyrir sýknukröfu. Að auki byggir stefndi
á því að hann geti aldrei borið ríkari greiðsluskyldu gagnvart stefnanda en
samtala tímaskýrslna hljóði upp á, sé miðað við þau gögn sem stefnandi hafi
sjálfur lagt fram við þingfestingu málsins, en þar hafi verið um að ræða
verulegar lækkanir á tímaskýrslum, sérstaklega tímaskýrslu Kyle Whiteway. Þá
geti stefndi að sama skapi ekki verið ábyrgur fyrir greiðslu á efni sem ekki
hafi verið sýnt fram á með neinum hætti að stefnandi hafi keypt. Sýni stefnandi
fram á kaup á efninu gerir stefndi þá kröfu að hann verði einungis dæmdur til
að greiða samkvæmt framlögðum kvittunum sem passi við tímaskýrslur stefnanda.
Um lagarök vísar stefndi til laga um þjónustukaup nr. 42/2000.
Krafa um málskostnað er studd við
129. gr. og 130. gr. laga nr. 91/1991 um meðferð einkamála.
IV.
Í þinghaldi 2. maí 2018 var að
beiðni stefnda dómkvaddur matsmaður, Sigurður
Hafsteinsson, byggingartæknifræðingur og húsasmíðameistari, til að meta hvað
væri sanngjarnt verð vegna vinnu við uppsetningu gipsveggja við fasteignina að
Ásaþingi 11, Kópavogi, með hliðsjón af því hve vinnan var mikil og hvers eðlis
hún var. Í matsbeiðni eru tilteknir þeir veggir sem um ræðir, á efri og neðri
hæð.
Í matsgerð, dags. 16.
ágúst 2018, kemur fram að um sé að ræða hefðbundna létta innveggi, 70 mm
blikkstoðir c/c600, fylltir með þéttull, svo sé klætt á grind með 12 mm
krossvið og 13 mm gipsplötum utan á krossviðinn. Þá segir í matsgerðinni að
matsmaður hafi stuðst við Verðbanka Hannarrs í júlí 2015 og upplýsingar sem
matsmaður hafi úr öðrum útboðsverkum frá árinu 2015. Matsmaður setji þetta
verkefni í flokk minni verka, en samkvæmt verðbanka Hannarrs miðist einingaverð
í verðbankanum við stærri verk. Matsmaður telji því sanngjarnt og eðlilegt að
vinnuliðurinn við milliveggina sé 8.000 kr./klst. með vsk., þar sem vinnan verði
hlutfallslega meiri í minni verkum en þeim sem stærri eru. Samkvæmt Verðbanka
Hannars, júlí 2015, væri vinnuliðurinn 6.145 kr./m², með vsk. Þá geri matsmaður
ráð fyrir tímagjaldinu 7.300 kr./klst., með vsk.
Þá kemur fram í
matsgerðinni að matsmaður hafi magntekið milliveggina eftir fyrirliggjandi
teikningum og eftir að hafa skoðað þá á staðnum, en áætlað vinnu við
veggþykkingar og minni vegghluta og telur eðlilegt að þeir hlutar séu metnir
hærra vegna þess að það hafi væntanlega eitthvað þurft að útfæra þá á staðnum
og tekið sé tillit til þess í sundurliðun kostnaðarmats.
Matsmaður vísar til
bókunar sem lögmaður stefnanda lagði fram á matsfundi um að stefnandi hafi
klætt í kringum rafmagnstöflu, en engin klæðning hafi verið sýnileg og þess
vegna hafi matsmaður ekki metið kostnað. Þá hafi lögmaður stefnda nefnt veggi
milli barnaherbergja á 1. hæð en stefndi hafi lagt fram myndir sem sýni mann á
hans vegum að vinna við vegginn. Matsmaður hafi því ekki metið kostnað við
vegginn. Einnig hafi af hálfu stefnanda verið bent á að það hafi þurft að
merkja sérstaklega fyrir öllum veggjum vegna hitalagna í gólfi áður en gólf var
flotað, en matsmaður telur að mælingar og merkingar fyrir veggjum sé hluti af
vinnu við veggina. Enginn kostnaður hafi því verið metinn. Að öðru leyti telur
matsmaður að þeir liðir sem nefndir eru í matsbeiðni og þeir liðir sem nefndir
eru í bókun stefnanda samræmist.
Metinn kostnaður í matsgerð er allur
kostnaður verktaka við að fullgera viðkomandi verkliði, með öllum tilheyrandi
kostnaði sem þarf til að fullgera verkliðinn, þar með talinn virðisaukaskatt.
Verðlag er miðað við júlí 2015.
Kostnaðarmat
vinnu við milliveggi: Eingöngu
vinna
Samtals
m/vsk.
- Vinna við milliveggi 616.000
kr.
- Veggur undir stiga á 1. hæð 58.400
kr.
Aukaveggir/þykkingar/stokkar á baði 1. hæð 73.000 kr.
Aukaveggir/þykkingar/stokkar á baði 2. hæð 73.000 kr.
Veggur milli stigahlaupa 87.600
kr.
Veggendi við eldhús á 2. hæð 58.400
kr.
Veggendi í stofu og stokkur við loft, 2. hæð 87.600 kr.
Samtals 1.054.000 kr.
V.
Eins og rakið hefur
verið setti stefnandi upp milliveggi úr gipsi í fasteign stefnda. Ekki var
gerður skriflegur samningur um verkið og greinir aðila á um hvort og hvaða verð
var samið um. Stefnandi heldur því fram að samið hafi verið um tímakaup en
þessu mótmælir stefndi. Stefndi kveður að stefnandi hafi ekki viljað gera
tilboð eða kostnaðaráætlun. Stefndi hafi hins vegar gert ráð fyrir að kostnaður
við verkið yrði um 1.000.000 króna og tjáð stefnanda þær væntingar sínar. Þessu
andmælir stefnandi. Stendur hér orð gegn orði og ber stefnda því að greiða
stefnanda það verð sem telja má sanngjarnt með hliðsjón af því hve vinnan er
mikil og hvers eðlis hún er, sbr. 28. gr. laga nr. 42/2000 um þjónustukaup.
Undir rekstri málsins
aflaði stefndi matsgerðar dómkvadds matsmanns til að meta hvað væri sanngjarnt verð vegna vinnu við uppsetningu
umræddra veggja, með hliðsjón af því hve vinnan var mikil og hvers eðlis hún
var. Er niðurstaða matsmanns sú að sanngjarnt verð fyrir vinnu stefnanda sé
1.054.000 krónur. Við aðalmeðferð málsins var því haldið fram af hálfu
stefnanda að ekki sé hægt að byggja á matsgerðinni þar sem verkliðum sem
stefnandi hafi unnið hafi verið sleppt í matsbeiðni stefnda. Þá hafi í
matsgerðinni ekki verið tekið tillit til þess að teikningar hafi ekki legið
fyrir þegar stefnandi setti upp veggina. Um hafi verið um að ræða breytingar á
verkinu og ekki hafi verið tekið tillit til aðstæðna á verkstað en þar hafi
ekki verið salerni eða mataraðstaða. Þá hafi enginn efniskostnaður verið
metinn. Jafnframt gerir stefnandi athugasemdir við að miðað sé við verðlag í
júlí 2015.
Við aðalmeðferð
málsins sagði matsmaður að um afar einfalt verk hafi verið að ræða hjá
stefnanda og að matsmanni hafi fundist þetta vera margir tímar á tímaskýrslum
stefnanda. Einnig kom fram hjá matsmanni að það sé hægt að vinna eftir þeim
teikningum sem liggja fyrir í málinu og jafnvel þótt engar teikningar hefðu
legið fyrir þá væri um mjög lítilfjörlegt atriði að ræða sem hefði ekki áhrif á
niðurstöðu matsmanns. Þá taldi matsmaður aðstæður á verkstað ekki hafa áhrif á
niðurstöðu matsins. Einnig kom fram hjá matsmanninum að lögmaður stefnanda
hefði lagt fram bókun á matsfundi með ýmsum athugasemdum sem matsmaður tók
afstöðu til, eins og fram kemur í matsgerðinni. Að öllu þessu virtu eru engir
þeir annmarkar á fyrirliggjandi matsgerð sem geta leitt til þess að litið verði
framhjá henni. Stefnandi hefur ekki leitast við að hnekkja fyrirliggjandi
matsgerð með yfirmati, s.s. hvað varðar verkliði sem hann heldur fram að hafi
verið unnir en ekki metnir eða önnur atriði í matsgerðinni sem stefnandi gerir
athugasemdir við. Verður þannig miðað við að sanngjarnt verð fyrir vinnu
stefnanda sé 1.054.000 krónur. Stefnandi hefur lagt fram lista yfir efni sem
hann lagði til, samtals 213.225 krónur. Stefndi hefur hafnað því að greiða
stefnanda efniskostnað þar sem stefnandi hafi ekki lagt fram kvittanir fyrir
efniskaupum. Um ástæðu þess að stefnandi hefur ekki lagt fram kvittanir sagði
fyrirsvarsmaður stefnanda, Orri Blöndal, fyrir dómi að um stærri efniskaup hafi
verið að ræða en við fasteign stefnanda. Að þessu virtu og í ljósi þess að á
efnislista stefnanda er efni, eins og þéttiull, sem ekki er að finna á
framlögðum reikningum stefnda vegna efniskaupa, er falllist á að stefnda beri
að greiða stefnanda 213.225 krónur fyrir efni.
Samkvæmt öllu
framansögðu ber stefnda að greiða stefnanda fyrir umrætt verk samtals 1.267.225
kr. Stefndi hefur þegar greitt stefnanda 1.144.660 krónur og eru þannig
ógreiddar 122.565 krónur, sem stefnda ber að greiða stefnanda, en dráttarvextir
skulu reiknast frá dómsuppsögu.
Hvað varðar kröfu
aðila um málskostnað verður að líta til þess að stefndi hefur í raun fremur
unnið málið en stefnandi og að stefndi þurfti að afla matsgerðar, en kostnaður við
hana var 319.176 kr. Jafnframt verður að líta til þess að stefndi hafði uppi
frávísunarkröfu í málinu sem var hafnað. Með vísan til framangreinds, 3. mgr.
130. gr. laga nr. 91/1991 um meðferð einkamála, og umfangs málsins, verður
stefnandi dæmdur til að greiða stefnda málskostnað sem er hæfilega ákveðinn 900.000
krónur.
Dóm þennan kveður
upp Sandra Baldvinsdóttir héraðsdómari.
D ó m s o r ð:
Stefndi, Kristján
Valdimarsson, greiði stefnanda, K1 verk ehf., 122.565 krónur, ásamt dráttarvöxtum samkvæmt 1. mgr. 6. gr.
laga nr. 38/2001 frá dómsuppsögu til greiðsludags.
Stefnandi greiði stefnda 900.000 krónur í
málskostnað.
Sandra Baldvinsdóttir