- Gjafsókn
- Líkamstjón
- Skaðabætur
- Tímabundin örorka
- Vátrygging
- Vinnuslys
- Örorka
- Skaðabótamál, miski/örorka
D Ó M U R
Héraðsdóms Reykjavíkur 12.
nóvember í máli nr. E-2169/2017:
Íris Ósk Guðjónsdóttir
(Steinbergur Finnbogason lögmaður)
gegn
Tryggingamiðstöðinni hf.
(Hjörleifur B. Kvaran lögmaður)
Mál þetta er höfðað með birtingu stefnu þann 27. júní 2017. Stefnandi er Íris Ósk Guðjónsdóttir, Birkilundi, Mosfellsbæ og stefndi Tryggingamiðstöðin hf., kt. 660269-2079, Síðumúla 24 Reykjavík.
Stefnandi gerir eftirfarandi dómkröfur:
Aðallega að stefndi verði dæmdur til greiðslu að fjárhæð 21.721.912 krónur- með 4,5% ársvöxtum samkvæmt 16. gr. skaðabótalaga nr. 50/1993 frá 5. september 2014 til 29. júlí 2017, en með dráttarvöxtum samkvæmt 9. gr., sbr. 1. mgr. 6. gr. laga nr. 38/2001 um vexti og verðtryggingu frá þeim degi til greiðsludags, auk málskostnaðar.
Til vara er þess krafist að stefndi verði dæmdur til greiðslu að fjárhæð 14.354.242 krónum með 4,5% ársvöxtum samkvæmt 16. gr. skaðabótalaga nr. 50/1993 frá 5. september 2014 til 29. júlí 2017, en með dráttarvöxtum samkvæmt 9. gr., sbr. 1. mgr. 6. gr. laga nr. 38/2001 um vexti og verðtryggingu frá þeim degi til greiðsludags, auk málskostnaðar.
I.
Málsatvik
Stefnandi starfaði sem tanntæknir hjá Prófíl tannréttingum slf. frá 15. ágúst 2014. Stefnandi slasaðist í vinnuslysi þann 5. september sama ár. Slysið varð með þeim hætti að skápur í vinnurými á tannréttingastofunni féll í heilu lagi niður af veggnum á stefnanda. Lögregla og sjúkrabíll voru kvödd á vettvang, auk þess sem haft var samband við Vinnueftirlitið, sem sá ekki ástæðu til að koma á vettvang. Stefnandi var flutt með sjúkrabifreið á bráðadeild Landspítalans. Samkvæmt læknisvottorði var stefnandi með skurð á höfði, vægan heilahristing, hálstognun og áverka á öxl. Í vottorðinu segir að stefnandi ætti að ná sér að fullu af þessum áverkum á skömmum tíma. Stefnandi leitaði til Heilsugæslunnar í Salahverfi þann 11. nóvember vegna versnandi verkja í hálsi og herðum. Saumar voru síðan teknir úr höfði stefnanda þann 15. september 2014. Stefnandi fór aftur til vinnu þann 22. september 2014 en hætti endanlega störfum vegna viðvarandi verkja þann 25. febrúar 2015. Í læknisvottorði heimilislæknis dagsettu 20. janúar 2016, kemur fram að stefnandi hafi verið með viðvarandi höfuðverk og verki í hálsi og herðum og vinstri öxl frá því að slysið varð. Jafnframt segir í vottorðinu að hún hafi verið óvinnufær utan heimilis og átt bágt með að sinna léttum störfum heima við þrátt fyrir meðferð hjá læknum og sjúkraþjálfurum, m.a. hjá VIRK og á Reykjalundi. Þá hafi hún glímt við kvíða- og áfallastreituröskum og leitað sér aðstoðar á Kvíðamiðstöðinni vegna þess.
Stefnandi sendi bréf til stefnda þann 24. mars 2015 með beiðni um að tekin yrði afstaða til bótaskyldu, annars vegar samkvæmt lögboðinni slysatryggingu launþega og hins vegar til skaðabótakröfu á grundvelli almennra reglna skaðabótaréttarins úr frjálsri ábyrgðartryggingu hjá stefnda. Stefndi samþykkti þann 31. mars 2015 að slysið væri bótaskylt úr slysatryggingu launþega. Varðandi bótaskyldu úr frjálsu ábyrgðartryggingunni óskaði stefndi eftir frekari rökstuðningi og sendi stefnandi slíka kröfu með bréfi, dagsettu 9. júní 2015. Stefndi hafnaði því með bréfi þann 12. febrúar 2016 að slysið mætti rekja til atvika sem vátryggingartaki bæri skaðabótaábyrgð á samkvæmt lögum. Skáparnir hefðu verið keyptir í IKEA og settir upp af smið í lok nóvember 2012. Samkvæmt upplýsingum söluaðila hafi mátt hengja skápinn upp á einfalda gifsplötu með viðeigandi festingum. Skápurinn hafi ekki verið gefinn upp fyrir ákveðið burðarþol, en samkvæmt upplýsingum stefnda voru tannréttingatyllur og plastmódel með sýnishornum af spöngum um 10 kg, í skápnum þegar slysið varð.
Þann 22. apríl 2016 lagði stefnandi inn matsbeiðni og voru dómkvaddir matsmenn til að meta afleiðingar slyssins þann 27. maí 2016. Samkvæmt matsgerð dagsettri 21. nóvember 2016 var tímabundið atvinnutjón frá 5. september 2014 til 21. september 2014 og aftur frá 3. október 2014 til 19. nóvember 2014 og svo frá 25. febrúar 2015 til 5. september 2015. Þjáningatímabil var metið það sama. Varanlegur miski var metinn 15 stig og varanleg örorka 25%. Stefndi greiddi stefnanda 2.665.498 krónur fyrir metinn miska þann 21. júní 2017.
Ágreiningur stefnanda og stefnda varðar hvort stefndi beri skaðabótaábyrgð á því tjóni sem stefnandi varð fyrir vegna umrædds vinnuslyss og hver fjárhæð bótanna skuli vera.
Við
aðalmeðferð gaf stefnandi aðilaskýrslu fyrir dómi, en auk þess gáfu skýrslu sem
vitni Gyða Ólafsdóttir og Kristján E. Yngvason. Við aðalmeðferð málsins
upplýsti lögmaður stefnanda að hann
hafi boðað Berglindi Jóhannsdóttur til að gefa skýrslu með stefnuvotti
föstudaginn 12. október sl. en hún sé ekki mætt. Lögmaður stefnda gerði
athugasemdir við þetta og vísaði til þess að Berglind hafi stöðu aðila og sé
ekki skylt að mæta fyrir dóm til að gefa skýrslu. Í annan stað liggi ekkert
fyrir um að boðunin hafi verið með lögmætum fyrirvara og í þriðja lagi liggi
ekki fyrir í málinu staðfesting þess að boðunin hafi verið birt Berglindi.
II.
Helstu málsástæður stefnanda
Stefnandi krefst þess að greiddar verði skaðabætur úr
frjálsri ábyrgðartryggingu Prófíls tannréttinga slf. hjá stefnda. Kröfunni er
beint að stefnda á grundvelli 2. mgr. 44. gr. laga nr. 30/2004 um
vátryggingasamninga. Prófill tannréttingar slf. sé skaðabótaskylt á grundvelli
reglna sakabótaréttar og stefndi þá með sama hætti samkvæmt vátryggingasamningi
stefnda við tannréttingastofuna. Auk þess hafi báðir þessir aðilar óskað eftir
því að kröfunni yrði beint að stefnda.
Stefnandi byggir á
því að samkvæmt sakarreglunni beri stefndi skaðabótaábyrgð á því tjóni sem hún
varð fyrir með saknæmum og ólögmætum hætti, enda sé reglum um sennilega
afleiðingu og orsakasamhengi fullnægt, samanber t.d. viðurkenningu stefnda og
Prófíls á skaðabótaskyldu á grundvelli slysatryggingar launþega.
Stefnandi
byggir á því að slysið megi rekja til þess að aðbúnaði á vinnustaðnum hafi
verið ábótavant, sbr. 13. gr. laga nr. 46/1980 um aðbúnað, hollustuhætti og
öryggi á vinnustöðum. Vinnuveitandi stefnanda hafi brugðist þeirri skyldu sinni
að tryggja stefnanda fyllsta öryggi og góðan aðbúnað á vinnustaðnum, sbr. 37.
gr. sömu laga. Í því sambandi skuli fylgja viðurkenndum stöðlum, ákvæðum laga
og reglugerða, svo og fyrirmælum Vinnueftirlitsins og yfirvaldsboðum, sbr. 2.
mgr. 37. gr. laga nr. 46/1980.
Stefnandi
byggir á því að vinnuveitandi hans hafi brugðist þeirri skyldu að tryggja að
hinn stóri og þungi veggskápur væri nægilega vel festur á vegginn. Þá er einnig
byggt á því að að fyrirtækið hafi brugðist skyldu sinni samkvæmt 1. tölul. 3.
gr. reglna nr. 58/1995 um að innrétta vinnuhúsnæðið þannig að hægt væri að nota
það á öruggan hátt. Veggskápurinn hafi augljóslega ekki verið festur með
nægilega tryggum hætti á vegginn og með því hafi öryggi stefnanda verið teflt í
hættu. Stefndi beri fulla ábyrgð á allri uppsetningu skápsins, en ljóst sé að
festingum veggskápsins hafi verið verulega ábótavant og notkunin ekki í samræmi við hönnun þeirra. Þá sé umræddur
skápur hvorki gerður fyrir vinnustaði né gert ráð fyrir að slíkir skápar séu
festir saman. Húsgögn og búnaður á tannlæknastofum sé sérhæfður m.a. út frá
álagi og notkun. Samkvæmt upplýsingum stefnda og myndum úr lögregluskýrslu hafi
hin samsetta skápaeining öll verið fest upp á einfaldan gifsvegg með níu
tiltölulega litlum skrúfum. Engin þverbiti hafi verið undir skápnum eða aðrar
slíkar festingar.
Stefnandi krefst þess að greiddar verði skaðabætur úr frjálsri ábyrgðartryggingu stefnda vegna slyssins. Vátryggingartaki sé skaðabótaskyldur á grundvelli almennu skaðabótareglunnar og reglunnar um húsbóndaábyrgð. Þá styðjist krafan einnig við regluna um aukna ábyrgð atvinnurekanda vegna ófullnægjandi aðbúnaðar á vinnustað sem og það að þess hafi ekki verið gætt að tryggja öryggi og starfsumhverfi tjónþola eins og kveðið sé á um í lögum.
Stefnandi telur að beita eigi sakarreglunni með strangara sakarmati en ella vegna eðlis vinnusambandsins. Þær vinnuaðstæður sem stefnanda hafi verið boðið upp á, hafi ekki uppfyllt þær kröfur sem gera má til öruggs vinnuumhverfis, sem sé ein af skyldum vinnuveitanda. Tiltölulega auðvelt hefði verið að gera sér grein fyrir hættunni og gera viðeigandi ráðstafanir í tæka tíð.
Stefnandi
vísar einnig til 23.
gr. a. í skaðabótalögum nr. 50/1993, sbr. 1. gr. laga nr. 124/2009. Samkvæmt
ákvæðinu eigi starfsmaður sem verður fyrir líkamstjóni í starfi í öllum
tilvikum rétt á að tjónið verði bætt. Um sé að ræða hlutlæga ábyrgðarreglu eða
ákvæði sem kveði á um stranga sakarábyrgð og sönnunarbyrði vinnuveitanda, og
verulegar takmarkanir varðandi eigin sök tjónþola. Stefnandi vísar einnig til
skilgreiningar á gáleysi sem fram komi í greinargerð með lögum nr. 124/2009 um
stöðu starfsmanns er verði fyrir líkamstjóni í starfi, sbr. 2. kafla greinargerðar með lögunum. Þetta sér ströng
regla um ábyrgð vinnuveitanda í vinnuslysamálum þar sem það hafi raunverulega
þýðingu að vinnuveitandi sé ábyrgðartryggður hjá tryggingafélagi fyrir því
fjártjóni sem hann beri ábyrgð á.
Þá vill stefnandi einnig benda á að reglur um að vinnuveitandi tryggi öryggi á vinnustað nái ekki fyllilega markmiðum sínum ef ekki er jafnframt fallist á bótaábyrgð vinnuveitanda ef út af bregður. Fái þetta stoð í 3. mgr. 5. gr. tilskipunar 89/391/EBE, sem og í dómi EFTA-dómstólsins í máli nr. E-2/2010, þar sem komi fram að skyldur starfsmanna á sviði öryggis og hollustu við vinnu sína skuli ekki hafa áhrif á meginregluna um ábyrgð vinnuveitanda. Stefnandi hafi enga ábyrgð borið á upphengingu veggskápsins og hafi gætt eins vel að sér við vinnu sína og eðlilegt og sanngjarnt geti talist.
Stefnandi byggir að auki á því að skaðabótaábyrgð stefnda hvíli á reglunni um húsbóndaábyrgð en samkvæmt henni geti vinnuveitandi talist bera ábyrgð á tjóni sem starfsmanni sjálfum sé ekki um að kenna og ráði húsbóndavald vinnuveitandans og samband þeirra að öðru leyti því að vinnuveitandi beri ábyrgð á slíkum slysum. Þá er á því byggt að húsbóndaábyrgðin taki einnig til þess aðila sem á sínum tíma kom að því að festa umrædda skápaeiningu á gifsvegginn.
Stefnandi vísar til þess að samkvæmt 79. gr. laga nr. 46/1980 skuli atvinnurekandi án ástæðulausrar tafar tilkynna til Vinnueftirlits ríkisins öll slys þar sem starfsmaður verður óvinnufær í einn eða fleiri daga. Slys þar sem líkur eru á að starfsmaður hafi orðið fyrir langvinnu eða varanlegu heilsutjóni skuli tilkynna til Vinnueftirlitsins eigi síðar en innan sólarhrings. Slys það sem mál þetta snýst um hafi ekki verið formlega tilkynnt til Vinnueftirlitsins heldur einungis til lögreglu. Fulltrúi Vinnueftirlitsins hafi því aldrei komið á vettvang til að kanna aðstæður á slysstað og rannsaka mögulegar orsakir slyssins. Þar sem slík tilkynningarskylda sé á ábyrgð stefnda krefjist stefnandi þess að stefndi verði látinn bera hallann af mögulegri óvissu um orsakir slyssins.
Stefnandi byggir á því í aðalkröfu að árslaun hennar skuli metin sérstaklega, sbr. 2. mgr. 7. gr. skbl., þar sem hún hafi alla tíð unnið í hlutastarfi sem tanntæknir viðmiðunarárin 2011, 2012 og 2013. Hafi hún verið í fljótandi hlutastarfi sem tanntæknir hluta þessa tíma, í um 60% til 75% starfshlutfalli. Þá starfaði stefnandi ekki sem tanntæknir hluta viðmiðunartímabilsins.
Telur stefnandi því að aðstæður hjá sér viðmiðunarárin 2011, 2012 og 2013 hafi verið óvenjulegar í skilningi fyrrnefnds ákvæðis. Telur stefnandi bæði meginskilyrði ákvæðisins uppfyllt, þ.e. að aðstæður hennar á viðmiðunarárunum hafi verið óvenjulegar og að þær aðstæður hafi leitt til þess að árslaun sem meginregla 1. mgr. 7. gr. skbl. miði við séu ekki rétti mælikvarðinn á líklegar framtíðartekjur hennar, heldur sé annar mælikvarði réttari. Í þessu sambandi byggir stefnandi á meginreglu skaðabótaréttar um fullar bætur fyrir raunverulegt tjón. Þessu til fyllingar og stuðnings er einnig á því byggt að verðmæti vinnu við heimilisstörf skuli lagt að jöfnu við launatekjur, sbr. 2. gr., 2. mgr. 7. gr. og 8. gr., sbr. 3. mgr. 1. gr. skbl. Auk þess verði tekið tillit til tekna hennar árið 2013 hjá Verki og efni ehf.
Miðist aðalkrafa stefnanda við bætur m.v. full laun tanntæknis í 100% starfi. Eins og áður hafi komið fram fékk stefnandi greidd laun í veikindaforföllum frá og með september 2014 til og með mars 2015, þegar þeim greiðslum lauk. Greiðslur á þessum tíma hafi numið launum tanntæknis í 100% starfi. Árslaunaviðmið aðalkröfu fáist með því að leggja saman laun stefnanda þessa sjö mánuði og finna meðaltal þeirra ásamt því að uppreikna launin til stöðugleikapunkts að viðbættu 8% álagi á árslaunaviðmið vegna lífeyrissjóðsgreiðslna. Árslaun miðist því við 4.538.803 kr. Uppreiknuð til stöðugleikapunkts nemi þau 5.572.496 kr. og með 8% álagi nemi árslaunaviðmiðið 6.018.295 kr.
Nánar tiltekið sundurliðar stefnandi aðalkröfu sína tölulega með eftirfarandi hætti:
1. Bætur fyrir tímabundið atvinnutjón, eða tímabundin örorka skv. 2. gr. skaðabótalaga, eru metnar fyrir þrjú mismunandi tímabil. Í fyrsta lagi frá 5. september 2014 til 21. september 2014 eða 15 daga. Í öðru lagi frá 3. október 2014 til 19. nóvember 2014 eða 46 daga. Í þriðja lagi fyrir tímabilið frá 25. febrúar 2015 til stöðugleikapunkts, 5. september 2015, eða 195 daga. Samtals sé því um að ræða 256 daga á tímabilinu frá því að slysið átti sér stað og fram að stöðugleikapunkti, þ.e. á einu ári. Tímabundin örorka reiknist því: 256/365 sem er margfaldað með árslaunaviðmiðun með 8% álagi, þ.e. 6.018.295 kr., þ.e. 4.221.050 kr.
2. Þjáningabætur skv. 3. gr. skbl. reiknist til stöðugleikapunkts þann 5. september 2015. Alls sé um þrjú tímabil að ræða, þ.e. þau sömu og um ræðir varðandi mat á tímabundnu atvinnutjóni. Samtals sé því um að ræða 256 daga í þjáningabætur, allt án rúmlegu. Þjáningabætur á dag miðist við 1.850 kr. Krafa um þjáningabætur nemi því 473.600 kr.
3. Varanleg (fjárhagsleg) örorka skv. 5. gr. skbl. Varanleg örorka reiknist 25% miðað við viðmiðunarlaun á sjö mánaða tímabili í veikindaforföllum, sbr. áður, sbr. 2. mgr. 7. gr. skbl. Árslaun miðist því við 4.538.803 kr. og uppfærð til stöðugleikapunkts nemi þau 5.572.496 kr. Viðmiðunarlaun, þ.e. árslaunaviðmiðun með skyldubundnum (8%) lífeyrisréttindum, séu 6.018.295 kr.
Stuðull skv. 6. gr. skbl. er 11,317 stig. Því reiknist fjárhæðin þannig: 6.018.295 x 11,317 x 25% = 17.027.262 kr.
Dómkrafan (aðalkrafa) sundurliðist því þannig í stuttu máli:
Tímabundið atvinnutjón: 4.221.050 kr.
Þjáningabætur: 473.600 kr.
Varanleg örorka: 17.027.262 kr.
Samtals: 21.721.912 kr.
Varakrafa stefnanda byggi á árslaunaviðmiði tekna síðustu þriggja almanaksára fyrir slysdag. Eins og í aðalkröfu er byggt á því til fyllingar og stuðnings að verðmæti vinnu við heimilisstörf skuli lagt að jöfnu við launatekjur, sbr. 2. gr., 2. mgr. 7. gr. og 8. gr., sbr. 3. mgr. 1. gr. skbl. Auk þess verði tekið tillit til tekna stefnanda árið 2013 hjá Verki og efni ehf. Stefnandi sundurliðar varakröfu sína tölulega með eftirfarandi hætti:
1. Bætur fyrir tímabundið atvinnutjón, eða tímabundin örorka skv. 2. gr. skbl., eru metnar fyrir þrjú mismunandi tímabil. Í fyrsta lagi frá 5. september 2014 til 21. september 2014 eða 15 daga. Í öðru lagi frá 3. október 2014 til 19. nóvember 2014 eða 46 daga. Í þriðja lagi fyrir tímabilið frá 25. febrúar 2015 til stöðugleikapunkts, 5. september 2015, eða 195 daga. Samtals sé því um að ræða 256 daga á tímabilinu frá því að slysið átti sér stað og fram að stöðugleikapunkti, þ.e. á einu ári. Tímabundin örorka reiknist því: 256/365 sem er margfaldað með árslaunaviðmiðun með 8% álagi, þ.e. 3.931.503 kr., þ.e. 2.757.437 kr.
2. Þjáningabætur skv. 3. gr. skbl. reiknist til stöðugleikapunkts þann 5. september 2015. Alls sé um þrjú tímabil að ræða, þ.e. þau sömu og um ræði varðandi mat á tímabundnu atvinnutjóni. Samtals sé því um að ræða 256 daga í þjáningabætur, allt án rúmlegu. Þjáningabætur á dag miðist við 1.850 kr. Krafa um þjáningabætur nemi því 473.600 kr.
3. Varanleg (fjárhagsleg) örorka skv. 5. gr. skbl. Varanleg örorka reiknist 25% miðað við viðmiðunarlaun síðustu þrjú almanaksár fyrir slys eða meðaltal tekjuáranna 2011, 2012 og 2013 uppfært til launavísitölu á stöðugleikapunkti (531 stig). Þau viðmiðunarlaun nemi að meðaltali 3.640.280, þ.e. árslaunaviðmiðun og með skyldubundnum 8% lífeyrisréttindum 3.931.503 krónum.
Stuðull skv. 6. gr. skbl. er 11,317 stig. Því reiknast fjárhæðin þannig: 3.931.503 x 11,317 x 25% = 11.123.205 kr.
Varadómkrafan sundurliðist því þannig í stuttu máli:
Tímabundið atvinnutjón: 2.757.437 kr.
Þjáningabætur: 473.600 kr.
Varanleg örorka: 11.123.205 kr.
Samtals: 14.354.242 kr.
Gerð er krafa um almenna 4,5% vexti, sbr. 16. gr. skbl., frá tjónsatburði og fram til 29. júlí 2017, en þá er liðinn mánuður frá því að mál þetta er þingfest og því a.m.k. mánuður liðinn frá því að stefnda lagði fram þær upplýsingar sem þörf var á til að meta endanlega tjónsatvik og fjárhæð bóta. Gerð er krafa um dráttarvexti frá þeim degi til greiðsludags. Á þetta við bæði um aðal- og varakröfu stefnanda.
Krafa stefnanda byggir á sakarreglunni og öðrum meginreglum skaðabótaréttar. Þá er einnig byggt á reglunni um húsbóndaábyrgð ásamt reglunni um aukna ábyrgð vinnuveitanda vegna ófullnægjandi aðbúnaðar á vinnustað. Eins er vísað til reglna skaðabótalaga nr. 50/1993 sem og ólögfestra reglna skaðabótaréttar.
Þá er vísað til laga nr. 46/1980 um aðbúnað, hollustuhætti og öryggi á vinnustöðum, einkum ákvæða 6., 8., 9., 13., 14., 16., 21–23., 37., 42., 78. og 79. gr.
Eins er vísað til 1. tölul. 3. gr. reglna nr. 58/1995 um húsnæði vinnustaða.
Þá er einnig vísað til ákvæða laga um nr. 30/2004 um vátryggingarsamninga, einkum 44. gr. laganna.
III
Helstu málsástæður stefnda
Stefndi vísar til þess að það sé grundvallarregla í íslenskum
skaðabótarétti að sá sem verði fyrir tjóni verði að sýna fram á að tjónið verði
rakið til saknæmrar og ólögmætrar hegðunar tjónvalds eða athafnaleysis hans. Þá
beri vinnuveitandi ábyrgð á saknæmum og ólögmætum athöfnum starfsmanna sinna,
sem leiða til þess að tjónþoli verður fyrir tjóni. Stefndi mótmælir því að
beita eigi strangara sakarmati en almennt gerist í þessu dómsmáli. Hvorki öfug
sönnunarbyrði né hlutlæg ábyrgð eigi við, heldur komi eingöngu almenna
skaðabótareglan, sakarreglan, til álita.
Sýknukrafa stefnda er byggð á því að stefnandi hafi
ekki sýnt fram á og sannað að vinnuslysið sem stefnandi varð fyrir 5. september
2014 verði rakið til saknæmrar og ólögmætrar hegðunar vinnuveitanda stefnanda
(vátryggingartaka), eða starfsmanna sem vátryggingartaki beri ábyrgð á. Tjón
stefnanda verði ekki rakið til vanbúnaðar vinnusvæðisins, mistaka starfsmanna
vátryggingartaka, aðgæsluleysis af þeirra hálfu eða annarra atriða sem vátryggingartaki kunni að bera skaðabótaábyrgð
á.
Eins
og fram komi í stefnu hóf stefnandi störf hjá Prófíl 15. ágúst 2014 og hafði því starfað hjá fyrirtækinu tæpan
mánuð þegar slysið varð.
Stefndi
vísar til þess að samkvæmt lögregluskýrslu hafði lögreglan samband við
Vinnueftirlitið og gerði starfsmanni þess grein fyrir óhappinu en hann sá ekki
ástæðu til að koma á vettvang. Tilkynningarskyldu til Vinnueftirlitsins
samkvæmt 79. gr. laga nr. 46/1980 um aðbúnað, hollustuhætti og öryggi á
vinnustöðum hafi þar með verið fullnægt. Hvorki vátryggingartaki né stefndi
geti borið ábyrgð á því að Vinnueftirlitið ákveði að sinna ekki útkalli.
Samkvæmt 13. gr. laga nr. 46/1980 um aðbúnað,
hollustuhætti og öryggi á vinnustöðum skuli atvinnurekandi tryggja að gætt sé
fyllsta öryggis á vinnustað. Í 14. gr. laganna er fjallað um upplýsingaskyldu
atvinnurekanda gagnvart starfsmönnum. IV. kafli laganna fjallar um vinnustaði
og kemur sú meginregla fram í 42. gr. að vinnustaður skuli þannig úr garði
gerður að þar sé fyllsta öryggis gætt og góðs aðbúnaðar og hollustuhátta.
Stefndi heldur því fram að vátryggingartakinn hafi í hvívetna fylgt lögum og
reglum og tryggt öryggi á vinnustaðnum eftir því sem hægt var og aðstæður
leyfðu. Hafi þar engu verið áfátt. Starfsemi vátryggingartaka sé
tannréttingastofa og þar sé hreinlæti og framúrskarandi umgengni höfð að
leiðarljósi. Á engan hátt hafi verið sýnt fram á að starfsumhverfið hafi ekki
verið til fyrirmyndar.
Stefndi byggir á því að starfsmaður vátryggingartaka
hafi keypt umræddar skápaeiningar hjá IKEA þann 26. nóvember 2012. Fenginn hafi
verið fagmaður, Kristján Yngvason smiður, til þess að festa skápinn á vegginn.
Smiðurinn hafi unnið verkið sem sjálfstæður verktaki og beri hvorki
vátryggingartaki né stefndi húsbóndaábyrgð á verkum hans. Skápurinn hafi verið
festur á einfaldan gifsvegg og samkvæmt svörum starfsmanns IKEA megi hengja
þessa skápa upp á einfaldan gifsvegg. Til þess að festa skápinn á gifsvegginn
hafi smiðurinn notað sérstakar festingar sem voru festar með skrúfum, fimm
festingar voru að ofan og fjórar að neðan. Starfsmenn vátryggingartaka hafi
hvorki keypt festingarnar né skrúfurnar. Af myndum megi sjá að skrúfurnar hafi
gengið vel inn í gifsvegginn. Ákvörðun um hvernig standa skyldi að uppsetningu
skápsins hafi verið tekin af verktakanum, smiðnum, sem sá um uppsetninguna. Í
skápnum hafi aðeins verið geymdar tannréttingatyllur og plastmódel með
sýnishornum af spöngum, u.þ.b. 10 kg. Skápurinn hafi því alls ekki verið
ofhlaðinn eða í honum meiri þungi en hann hafi átt að bera. Skápurinn hafi
verið settur upp í nóvember 2012 og hafði verið fastur við vegginn í tæp tvö ár
áður en slysið varð. Enginn starfsmaður vátryggingataka, hvorki stefnandi né
aðrir, hafi tekið eftir því að skápurinn væri laus. Hefði svo verið hefði verið
gripið til viðeigandi ráðstafana. Vátryggingartaki hafi enga ástæðu haft til að
ætla annað en að skápurinn væri tryggilega fastur við vegginn. Vátryggingartaki
hafi ekki getað brugðist við hættu sem enginn gerði sér grein fyrir að kynni að
vera til staðar eða yfirvofandi.
Stefndi vísar til þess að þar sem slys stefnanda verði
ekki rakið til atriða sem vátryggingartaki beri ábyrgð á að lögum og þar sem
tjónið verði ekki rakið til saknæmrar hegðunar hans eða starfsmanna hans taki
ábyrgðartrygging sú sem vátryggingartaki hefur hjá stefnda ekki til tjónsins.
Því beri að sýkna stefnda af öllum kröfum stefnanda í dómsmáli þessu.
Stefndi gerir verulegar athugasemdir við framsetningu
og útreikning bótafjárhæða. Í aðalkröfu sé árslaunaviðmið til grundvallar
tímabundnu atvinnutjóni og varanlegri örorku sagt byggt á launum á sjö mánaða
tímabili í veikindaforföllum á árunum 2014 og 2015. Þá segi að til fyllingar og
stuðnings sé einnig á því byggt að verðmæti vinnu við heimilisstörf skuli lagt
að jöfnu við launatekjur. Auk þess vilji stefnandi að tekið verði tillit til
tekna hennar hjá Verki og efni ehf. á árinu 2013. Engin gögn, skattframtöl,
staðgreiðsluyfirlit eða launaseðlar hafi fylgt með stefnu málsins þannig að
stefnda sé ómögulegt að staðreyna þær kröfur sem settar eru fram varðandi
tímabundið atvinnutjón og varanlega örorku. Dómkröfurnar séu því ekki dómtækar
og standist ekki skilyrði 80. gr. laga nr. 91/1991 um meðferð einkamála, sbr.
t.d. d- og g-lið greinarinnar.
Stefndi vísar til þess að stefnandi geri kröfu til
þess í aðalkröfu að tjón hennar fyrir varanlega örorku verði gert upp á
grundvelli 2. mgr. 7. gr. skaðabótalaga nr. 50/1993. Ennfremur að bætur fyrir
tímabundið atvinnutjón verði reiknaðar á grundvelli þess árslaunaviðmiðs sem
leiði af 2. mgr. 7. gr. skbl. Meginregla skaðabótalaganna hvað varði bætur
fyrir varanlega örorku komi fram í 1. mgr. 7. gr. laganna en þar sé kveðið á um
að árslaun til ákvörðunar bóta skuli teljast vera meðalatvinnutekjur tjónþola
að meðtöldu framlagi vinnuveitanda til lífeyrissjóðs þrjú síðustu almanaksárin
fyrir þann dag er tjón varð, leiðrétt samkvæmt launavísitölu til þess tíma sem
upphaf varanlegrar örorku miðist við. Kröfur sínar byggi stefnandi á 2. mgr. 7. gr. skbl.
þar sem kveðið er á um að árslaun skuli metin sérstaklega þegar óvenjulegar
aðstæður eru fyrir hendi og ætla megi að annar mælikvarði sé réttari á líklegar
framtíðartekjur tjónþola. Stefnandi þurfi að færa sönnur á að óvenjulegar
aðstæður hafi verið fyrir hendi hjá henni síðustu þrjú almanaksár fyrir
tjónsatvik og að annar mælikvarði sé réttari á líklegar framtíðartekjur hennar.
Hvort tveggja skilyrðið verði að vera uppfyllt. Stefnandi kaus að vera í
hlutastarfi þrjú síðustu árin fyrir slys og verði sú ákvörðun hennar með engu
móti heimfærð undir óvenjulegar aðstæður. Óvenjulegar aðstæður séu breytingar
sem verði á högum tjónþola sem áður hafi haft tekjur eða störf sem réttara væri
að taka mið af. Með vísan til framanritaðs beri að hafna aðalkröfu stefnanda
fyrir tímabundið atvinnutjón og um bætur fyrir varanlega örorku.
Varakrafa stefnanda varðandi tímabundið atvinnutjón og
varanlega örorku er sögð byggjast á árslaunaviðmiði miðað við tekjur þriggja
síðustu almanaksára fyrir slysdag. Þá er
sagt að til fyllingar og stuðnings sé einnig á því byggt að verðmæti vinnu við
heimilisstörf skuli lagt að jöfnu við launatekjur. Auk þess vilji stefnandi að
tekið verði tillit til tekna hennar hjá Verki og efni ehf. á árinu 2013. Eins
og í aðalkröfu liggi engin gögn fyrir sem geri stefnda mögulegt að staðreyna
kröfurnar. Dómkröfurnar séu því ekki dómtækar og standist ekki skilyrði 80. gr.
laga nr. 91/1991 um meðferð einkamála, sbr. t.d. d- og g-lið greinarinnar.
Með vísan til framanritaðs beri að hafna varakröfu
stefnanda fyrir tímabundið atvinnutjón og um bætur fyrir varanlega örorku.
Stefndi vísar máli sínu til stuðnings til
skaðabótalaga nr. 50/1993 og meginreglna skaðabótaréttarins sem og almennra
reglna kröfuréttar. Ennfremur er vísað til laga um aðbúnað, hollustuhætti og
öryggi á vinnustöðum nr. 46/1980 og reglna nr. 581/1995 um húsnæði vinnustaða.
IV
Niðurstaða
I
Í
íslenskum rétti er það talin almenn regla að vinnuveitandi beri ekki ábyrgð á
tjóni af völdum sjálfstæðs verktaka eða annars framkvæmdaaðila. Í settum lögum
kann þó að vera vikið frá þessari reglu og eins eru dæmi um undantekningar þó
að settri lagaheimild sé ekki til að dreifa þegar sérstaklega stendur á. Þótt
vinnuveitandi fái sjálfstæðan verktaka til að vinna fyrir sig verk sem honum er
skylt að vinna eða láta vinna, þá losnar hann ekki undan ábyrgð ef verktakinn
vinnur verkið ekki eins og honum ber og af verður tjón, a.m.k. ef um lögbundnar
skyldur er að ræða. Samkvæmt lögum nr. 46/1980 ber vinnuveitanda að tryggja að
gætt sé fyllsta öryggis og góðs aðbúnaðar á vinnustað.
Í málinu er óumdeilt að vátryggingartaki fékk, í lok
nóvember 2012, Kristján Yngvason trésmið til að setja upp umrædda skápaeiningu
á starfsstöð sinni, sem vátryggingataki hafði keypt. Í skýrslutöku fyrir dómi
kom fram hjá Kristjáni að það væri föst regla að farið væri yfir það með
verkkaupum að gæta beri varúðar þegar notaðir eru veggskápar sem ekki eru með
stoðir við borð eða festingar niður í gólf, þar sem þeir þoli ekki mikla þyngd.
Í lögregluskýrslu sem gerð var á slysstað kemur fram lýsing á því hvernig
festingum á skápnum var háttað. Í skýrslunni er hins vegar hvorki að finna lýsingu á því hvað hafi verið í skápnum né
hversu þungt innihald skápsins var á þeim tíma sem slysið átti sér stað. Samkvæmt
1. mgr. 79. gr. laga nr. 46/1980 ber atvinnurekendum að tilkynna um alvarleg
slys til Vinnueftirlitsins án ástæðulauss dráttar innan sólarhrings frá slysinu
og síðan fylgja því eftir með skriflegri tilkynningu innan viku frá því að
slysið átti sér stað, sbr. 2. mgr. 79. gr. laga nr. 46/1980. Í lögregluskýrslu
er gerð grein fyrir því að haft hafi verið samband við Vinnueftirlitið en það
ekki séð ástæðu til þess að koma á vettvang. Þessari beiðni var ekki fylgt
eftir skriflega af vátryggingartaka, þó
að stefnandi hefði fengið slæmt höfuðhögg. Vátryggingartaki getur ekki firrt
sig ábyrgð á því að fullnægjandi rannsókn hafi ekki farið fram með vísan til
þess að það hafi verið hlutverk lögreglu og Vinnueftirlits ríkisins að rannsaka
orsakir slyssins, sbr. t.d. Hrd. nr. 363/2008 og Hrd. 286/609. Vátryggingartaki
verður að bera ábyrgð á því að takmörkuð rannsókn fór fram á aðstæðum á vettvangi
og bera hallann af skorti á sönnun í málinu um þau atriði sem geta haft áhrif á
sakarmat og talin eru óljós. Stefnda hefur ekki tekist að sanna að hvorki hann
né starfsmenn hans eigi sök á því að umrædd skápaeining féll af veggnum. Ljóst
er að festingar skápsins voru ekki nægjanlega öruggar miðað við notkun skápsins
á starfsstöð vátryggingartaka. Talsverður
tími leið frá uppsetningu skápsins og þar til hann féll af veggnum, eða tæp tvö
ár, sem bendir til þess að röng notkun skápsins hafi haft áhrif á það að hann
féll niður.
Með vísan til þess sem að framan hefur verið rakið verður
því fallist á það með stefnanda að stefndi beri skaðabótaábyrgð á því tjóni sem
stefnandi varð fyrir, enda er ekki ágreiningur um að kröfunni sé beint að
stefnda á grundvelli 2. mgr. 44. gr. laga nr. 30/2004 um vátryggingasamninga.
II.
Að því er varðar þá málsástæðu
stefnda að kröfur stefnanda standist ekki skilyrði 80. gr. laga nr. 19/1991 um
meðferð einkamála og séu því ekki dómtækar, þá
var rekið sérstakt matsmál nr. M-65/2016 áður en mál þetta var þingfest.
Stefndi var aðili að því matsmáli. Matsgerð vegna matsmálsins lá fyrir 21.
nóvember 2016 og var lögð fram við þingfestingu málsins. Í matsgerðinni kemur
fram að meðal þeirra gagna sem fylgdu matsbeiðninni hafi verið skattframtöl og
staðgreiðsluyfirlit. Í matsgerðinni koma auk þess fram launagreiðslur frá
einstökum launagreiðendum til stefnanda fyrir tekjuárin 2011 til 2015. Undir
rekstri málsins hafa síðan umrædd gögn verið lögð fram, að öðru leyti en láðst
hefur að leggja fram skattskýrslu fyrir tekjuárið 2011. Stefndi krafðist ekki frávísunar vegna þessa
máls og hafði í tengslum við matsmálið og fyrirliggjandi matsgerð öll þau gögn
sem máli skiptu fyrir hann til þess að geta tekið til varna. Málsástæðu hans um
að kröfur stefnanda séu ekki dómtækar er því hafnað.
Samkvæmt meginreglu 1. mgr. 7. gr.
skaðabótalaga skal við ákvörðun skaðabóta vegna varanlegrar örorku leggja til
grundvallar meðalatvinnutekjur tjónþola að meðtöldu framlagi vinnuveitanda til
lífeyrissjóðs þrjú síðustu almanaksárin fyrir slysdag. Þær fjárhæðir skulu
síðan framreiknaðar til samræmis við breytingar á launavísitölu til þess tíma,
sem heilsufar tjónþola verður stöðugt. Samkvæmt 2. mgr. 7. gr. sömu laga skulu
árslaun þó metin sérstaklega þegar óvenjulegar aðstæður eru fyrir hendi og ætla
má að annar mælikvarði sé réttari á líklegar framtíðartekjur tjónþola. Í
athugasemdum sem fylgdu 6. gr. frumvarps til laga nr. 37/1999, sem breytti 7.
gr. skaðabótalaga nr. 50/1993, kemur fram að launatekjur liðinna ára séu ekki
góður mælikvarði ef breytingar hafa orðið á högum tjónþola skömmu áður en slys
hafi orðið eða þegar fullyrða megi að slíkar breytingar standi fyrir dyrum. Sem
dæmi um slíkt sé þegar tjónþoli hafi skipt um starf þannig að breyting hafi
orðið á tekjum. Í slíkum tilvikum
sé eðlilegra að ákveða viðmiðunarlaunin miðað við nýjar aðstæður. Stefnandi ber sönnunarbyrði
fyrir því að skilyrðum 2. mgr. 7. gr. sé fullnægt.
Í málinu liggur fyrir að stefnandi útskrifaðist
sem tanntæknir árið 2001 og starfaði við slík störf á árunum 2001 – 2012. Í
skýrslutöku fyrir dómi og í gögnum málsins
kemur fram að stefnda hafi lokið skrifstofunámi á árinu 2013 og síðan
starfað á leikskóla, sem var nálægt heimili hennar, í eitt ár. Eiginmaður
hennar var upptekinn á þessum tíma við að byggja upp fyrirtæki og hún hafi
viljað vera nær dætrum þeirra sem fæddar eru á árinu 2004 og 2009. Á
skattskýrslu fyrir árið 2013 kemur fram að stefnandi hafi þegið
atvinnuleysisbætur á því ári. Stefnandi hóf síðan aftur störf sem tanntæknir og
nú hjá vátryggingartaka stefnda rétt um fjórum vikum áður en slysið varð. Hún
var upphaflega í 70% starfi en hafði hug á að auka það hlutfall eftir því sem
dætur hennar yrðu eldri. Fallast verður á það með stefnanda að aðstæður hennar
síðustu þrjú árin fyrir slysið hafi verið óvenjulegar, en aukin viðvera
stefnanda hjá ungum börnum, tímabundið atvinnuleysi, endurmenntun og ákvörðun
stefnanda um að hefja störf sem tanntæknir að nýju, sem hún hafði aflað sér
menntunar til að starfa við, varða öll aðstæður sem teljast réttlæta beitingu
2. mgr. 7. gr. Verður því að leggja til grundvallar að sanngjarnt og eðlilegt
sé að miða bætur stefnanda við laun hennar vegna þess starfs sem hún gegndi á
slysdegi. Stefnandi starfaði þá sem tanntæknir hjá vátryggingartaka stefnda.
Stefnandi var almennt heilsuhraust fyrir
slysið og ekkert sem benti til annars en að hún hefði haft fulla
atvinnuþátttöku út starfsævina.
Samkvæmt 3. mgr. 1. gr. skaðabótalaga nr. 50/1993 skal
verðmæti vinnu við heimilisstörf lagt að jöfnu við launatekjur, bæði við
ákvörðun bóta fyrir tímabundið atvinnutjón og varanlega örorku, sbr. 2. gr., 2.
mgr. 7. gr. og 8. gr. laganna. Sá sem gegnir hlutastarfi utan heimilis, telst
verða fyrir fjártjóni vegna skerðingar á starfsgetu sinni á heimilinu. Ákvæði
laganna skera ekki úr um það við hvaða launatekjur eigi að miða, en í
dómaframkvæmd er miðað við að um sé að ræða kröfur sem séu sanngjarnar og
hóflegar. Stefnandi hafði lokið menntun og átti að baki áratuga starfsreynslu
sem tanntæknir. Hún hafði jafnframt lokið skrifstofunámi hjá Nýja tölvu- og
viðskiptaskólanum og starfaði að einhverju leyti hjá fyrirtæki eiginmanns síns,
m.a. á árunum 2013 og 2014. Þykir ekki óvarlegt að leggja til grundvallar að
miða við sömu laun vegna heimilisstarfanna og starfs stefnanda hjá vátryggingartaka,
sem er eitt þeirra sjónarmiða sem miðað hefur verið við í dómum Hæstaréttar,
sbr. t.d. Hrd. 451/2000. Er þá einkum vísað til þess að launin eru ekki úr hófi
og stefnandi var í aðstöðu til þess auka tekjur sínar með því að geta
auðveldlega útvegað sér íhlaupavinnu hjá fyrirtæki eiginmanns síns auk þess sem
ætla má að svigrúm hennar til hærra starfshlutfalls, og þar með hærri tekna,
myndi fljótlega aukast eftir því sem dætur hennar yrðu eldri.
III
Með vísan til þess sem að framan er
rakið er fallist á aðalkröfu stefnanda um að skaðabætur til stefnanda skuli
miðast við laun tanntæknis hjá vátryggingartaka í fullu starfi. Jafnframt er
fallist á að árslaunaviðmið aðalkröfu fáist með því að leggja saman laun
stefnanda þá sjö mánuði sem vátryggingartaki greiddi stefnanda í
veikindaforföllum á tímabilinu frá og með september 2014 til og með mars 2015. Samkvæmt
staðgreiðsluskrá sem liggur fyrir í gögnum málsins námu þessar fjárhæðir á
þessum sjö mánuðum 2.647.635 krónum. Meðallaun þessa 7 mánuði námu því 378.234
krónum og heildarárslaun eru þá 4.538.803 sem er sama fjárhæð og kemur fram í
sundurliðun aðalkröfunnar í stefnu. Í stefnu er þessi fjárhæð síðan uppreiknuð
frá því að slysið á sér stað til stöðugleikapunkts og vísað til þess að
uppreiknuð nemi hún 5.572.496 krónum. Hvorki er að finna neinar skýringar á því
í stefnu við hvaða stig launavísitölu er miðað í þessum útreikningum, né hvers
vegna það stig launavísitölunnar er notað.
Í 1. mgr. 7. gr. skaðabótalaga nr. 50/1993 er kveðið á
um að árslaun að meðtöldu framlagi vinnuveitanda til lífeyrissjóðs skuli leiðrétt
samkvæmt launavísitölu til þess tíma sem upphaf varanlegrar örorku miðast við.
Launavísitalan er 531 stig í september 2015 þegar stöðugleikapunkti er náð.
Launin eru verðbætt með því að deila meðaltalslaunavísitölu þess launaárs við
laun það árið, sem síðan er margfaldað með launavísitölu við stöðugleikapunkt.
Ef tekið er mið af uppreiknaðri fjárhæð í stefnu er sú launavísitala sem deilt
er með 432 stig. Þau heildarárslaun sem miðað er við í stefnu 4.538.803 krónur,
eru miðuð við tímabilið frá september 2014 til september 2015. Meðaltal launavísitölu
á því tímabili er ekki 432 stig heldur 504,03 stig. Með því að deila með þeirri
launavísitölu og margfalda með launavísitölu við stöðugleikapunkt er fjárhæðin
4.781.637 krónur. Þegar tekið hefur verið tillit til 8% framlags vinnuveitanda
í lífeyrissjóð nemur fjárhæðin 5.164.168 krónum.
Í 1. mgr. 2. gr. skaðabótalaga nr. 50/1993 er fjallað
um tímabundið atvinutjón, en samkvæmt ákvæðinu skulu bætur stefnanda fyrir
tímabundið atvinnutjón greiðast frá tjónsdegi og þar til stöðugleikapunkti er
náð. Þar sem stefnandi gerði þrjár tilraunir til að snúa aftur til vinnu,
miðast bætur fyrir tímabundna örorku við þrjú tímabil. Í stefnu er miðað við að
heildardagafjöldi þessara þriggja tímabila sé 256 dagar. Þar er vísað til þess að þriðja tímabilið frá 25
febrúar 2015 til stöðugleikapunkts 5. september 2015 sé samtals 195 dagar. Það
er fjórum dögum ofaukið og miðast því heildardagafjöldinn við 252 daga. Bætur
fyrir tímabundna örorku miðaðst því við tekjuviðmið 5.164.168 krónur sem
margfaldað er með dagafjölda 252/365 eða samtals 3.565.398 krónur.
Samkvæmt 1. mgr. 3. gr. skaðabótalaga nr. 50/1993 skal
greiða stefnanda þjáningabætur frá tjónsdegi og fram að stöðugleikapunkti. Í
stefnu er miðað við að þjáningabætur án rúmlegu miðist við 1.850 krónur í 256
daga. Þegar dagafjöldinn hefur verið leiðréttur í 252 daga nemur þessi fjárhæð 466.200 krónum sem
fallist er á að stefnda beri að greiða stefnanda.
Við útreikning á varanlegri örorku eru fyrirmæli í 6.
gr. skaðabótalaga nr. 50/1993. Þar kemur fram að árslaun skuli margfölduð við
aldursstuðull sem er tiltekinn í ákvæðinu og örorkustig. Í stefnu er miðað við
aldursstuðulinn 11,317 stig. Í stefnu er ekki að finna neinar skýringar á því
hvers vegna er miðað við þennan stuðul, en aldur tjónþola á stöðugleikapunkti
er notaður til að finna stuðul samkvæmt þeirri töflu sem sett er fram í 1. mgr.
6. gr. Á þeim degi er stefnandi 37 ára og 168 daga gömul. Aldursstuðull við 37 ára aldur er
samkvæmt töflunni 11,180 og þegar tekið er tillit til þessara 168 daga er
stuðullinn 11,092. Því reiknast fjárhæðin þannig 5.164.168 x 11,092 x 25% eða
14.319.759 krónur sem fallist er á að stefnda beri að greiða stefnanda.
Með vísan til ofangreinds verður stefndi dæmdur til að
greiða stefnanda samtals 18.351.357 krónur. (3.565.398 + 466.200 + 14.319.759 ).
Þá er fallist á að krafan beri vexti samkvæmt 16. gr. skaðabótalaga, en þó
þannig að upphafstími vaxta fyrir aðrar kröfur en varanlega örorku er 5.
september 2014 eins og krafist er í stefnu, en upphafstími vaxta vegna
varanlegrar örorku er 5. september 2015. Þá er fallist á dráttarvaxtakröfu
stefnanda frá 29. júlí 2017.
Samkvæmt 130. gr. laga nr. 91/1991 ber að dæma stefnda
til greiðslu málskostnaðar sem með hliðsjón af atvikum þykir hæfilega ákveðin 2.400.000
krónur og hefur þá verið tekið tillit til virðisaukaskatts. Fjárhæð þessa
greiði stefndi í ríkissjóð. Gjafsóknarkostnaður stefnanda, þar með talin þóknun
lögmanns hans 2.400.000 krónur greiðist úr ríkissjóði.
Af hálfu stefnanda flutti málið Steinbergur
Finnbogason, lögmaður.
Af hálfu stefnda flutti málið Hjörleifur Kvaran
lögmaður.
Helgi Sigurðsson héraðsdómari kveður upp dóm þennan.
D ó m s o r ð:
Stefndi, Tryggingamiðstöðin hf., greiði stefnanda, Írisi
Ósk Guðjónsdóttur 18.351.357 krónur með 4,5% vöxtum samkvæmt 16. gr.
skaðabótalaga nr. 50/1993 af 4.031.598
krónum frá 5. september 2014 til 5. september 2015 en af 18.351.357 krónum frá
þeim degi til 29. júlí 2017, en með dráttarvöxtum af þeirri fjárhæð samkvæmt 1. mgr. 6. gr. laga nr. 38/2001 um
vexti og verðtryggingu frá þeim degi til greiðsludags.
Stefndi greiði 2.400.000 krónur í málskostnað sem
renni í ríkissjóð.
Gjafsóknarkostnaður stefnanda, þar með talin þóknun lögmanns
hennar, Steinbergs Finnbogasonar, 2.400.000 krónur greiðist úr ríkissjóði.
Helgi
Sigurðsson (Sign)