- Lausafjárkaup
- Sönnun
- Sönnunarbyrði
- Skuldamál
D Ó M U R
Héraðsdóms Reykjavíkur miðvikudaginn 7. nóvember 2018 í máli nr.
E-2999/2017:
BSV ehf.
(Einar Hugi Bjarnason lögmaður)
gegn
Orange Project ehf.
(Jón Magnússon lögmaður)
Mál þetta, sem dómtekið var 11. október 2018,
höfðaði BSV ehf., [...], hinn 25. september 2017, á hendur Orange Project ehf.,
[...]
Dómkröfur stefnanda eru þær að hið
stefnda einkahlutafélag verði dæmt til að greiða stefnanda 249.860 krónur ásamt
dráttarvöxtum samkvæmt 1. mgr. 6. gr. laga nr. 38/2001 um vexti og
verðtryggingu frá 25. maí 2016 til greiðsludags. Þá er krafist vaxtavaxta
samkvæmt 12. gr. sömu laga er leggist við höfuðstól á 12 mánaða fresti, auk
málskostnaðar.
Stefndi krefst aðallega sýknu af
dómkröfum stefnanda en til vara að stefnukröfur verði stórlega lækkaðar. Þá
krefst stefndi málskostnaðar.
I
Helstu málsatvik
og ágreiningsefni
Málavextir eru þeir helstir að
stefndi keypti tíu öryggismyndavélar, og þjónustu við forritun og stillingar á
myndavélakerfi, af stefnanda vorið 2016. Stefnandi gaf út reikning vegna
kaupanna og uppsetningar á búnaðinum, dagsettan 24. maí 2016. Haustið 2015
hafði stefndi keypt tólf sams konar vélar og þjónustu af stefnanda og hafði
stefnandi gefið út reikning, dagsettan 12. október 2015, í samræmi við tilboð
dagsett 30. september s.á., vegna þeirra viðskipta. Óumdeilt er að stefndi
hefur greitt þann reikning að fullu. Samkvæmt báðum þessum reikningum var
veittur 50% afsláttur af kaupum á vélunum sjálfum.
Aðilar deila um skyldu stefnda til
greiðslu áðurnefnds reiknings frá 24. maí 2016. Stefndi heldur því fram að sá
búnaður sem hann keypti af stefnanda hafi ekki virkað og sé haldinn galla. Hann
hafi því farið fram á það að stefnandi kæmi búnaðinum í lag eða fjarlægði hann
ella. Stefnandi hafi ekki orðið við þeirri beiðni heldur ákveðið að gefa út
reikning vegna viðskiptanna. Stefnandi heldur því hins vegar fram að búnaðurinn
sem stefndi keypti hafi virkað við uppsetningu og því beri stefnda að greiða
stefnanda umdeildan reikning.
II
Málsástæður
stefnanda
Samkvæmt stefnu byggir stefnandi
kröfu sína á reikningi, dagsettum 24. maí 2016, að fjárhæð 249.860 krónur
„vegna kaupa stefnda á vörum, vinnu og þjónustu af stefnanda í maí 2016, eins
og lýst er í framlögðum reikningi“. Til stuðnings kröfum sínum vísar stefnandi
til meginreglu kröfuréttarins um efndir fjárskuldbindinga, sem fái meðal annars
lagastoð í 45., 47. og 54. gr. laga nr. 50/2000 um lausafjárkaup og í lögum nr.
42/2000 um þjónustukaup.
Við munnlegan málflutning kom fram
að stefnandi byggi á því að stefndi hafi ekki gert neinar athugasemdir við
virkni búnaðarins eftir kaup hans á sams konar vörum í október 2015, sem
starfsmaður stefnanda hafi sett upp á starfsstöð stefnda. Stefnandi telji
ósannað að öryggismyndavélarnar, sem settar voru upp í kjölfar kaupa stefnda í
maí 2016, hafi verið haldnar galla eða að einhverju hafi verið ábótavant við
uppsetningu þeirra. Stefnandi beri ekki ábyrgð á því að átt hafi verið við
kerfið af þriðja aðila, eins og virðist hafa verið gert í þessu tilviki.
Fyrirsvarsmaður stefnanda og starfsmaður hans hafi bent fyrirsvarsmanni stefnda
á að myndavélarnar þyrftu helst að vera nettengdar með snúru, í stað þráðlauss
nets, og ef hnökrar væru á kerfinu væri það líklegast vegna netsambands á
starfsstöð stefnda. Þá byggi stefnandi á því að ekki liggi annað fyrir í málinu
en að vélarnar hafi verið í lagi við uppsetningu þeirra og ef þær hafa orðið
óvirkar síðar sé það alfarið á ábyrgð stefnda. Stefndi beri sönnunarbyrðina
fyrir þeim staðhæfingum sínum að stefnandi sé ábyrgur fyrir því að búnaðurinn
virki ekki sem skyldi. Stefndi hafi ekki beiðst dómkvaðningar matsmanns undir
rekstri málsins til að leggja mat á virkni kerfisins og hvort það sé haldið
göllum. Skjal sem stefndi hafi lagt fram um yfirferð utanaðkomandi aðila á
myndavélakerfinu hafi ekkert sönnunargildi í málinu, enda aflað einhliða og
alfarið án aðkomu stefnanda. Viðkomandi aðili hafi auk þess ekki gefið skýrslu
fyrir dóminum til staðfestingar áliti sínu.
III
Málsástæður stefnda
Sýknukrafa stefnda er reist á því að búnaðurinn sem stefnandi afhenti stefnda hafi verið ónothæfur, en ætlun stefnda hefði verið að kaupa búnað sem væri í lagi. Því hafi stefndi rift kaupunum þegar hann krafðist þess að stefnandi tæki til baka þann búnað sem komið hafði verið fyrir í húsnæði stefnda. Stefndi bendir á að hann hafi ítrekað farið fram á það við stefnanda að hann kæmi búnaðinum í lag en tæki hann ella.
Þá byggir stefndi á því að reikningur stefnanda sé „fráleitur þar sem um tæki og búnað er að ræða sem nýtist ekki væntanlegum kaupanda“. Beri að lækka hann verulega verði ekki fallist á aðalkröfu stefnda um sýknu.
Stefndi vísar til laga nr. 50/2000 um lausafjárkaup, sérstaklega 2. mgr. 17. gr. laganna, og telur að töluliðir a-d taki til viðskipta aðila. Sá búnaður sem afhentur hafi verið stefnda hafi verið haldinn galla og beri stefndi ekki greiðsluskyldu vegna afhendingar stefnanda á gölluðum hlut. Stefndi vísar jafnframt til 30. gr. sömu laga um úrræði við galla og telur sig hafa í öllum efnum farið að ákvæðum þeirrar lagagreinar, en hann hafi fyrst krafist þess að stefnandi reyndi að bæta úr göllum á hinu selda. Þegar stefnandi gerði það ekki hafi stefndi krafist riftunar kaupanna í samræmi við ákvæði 30. gr. laganna.
Verði talið að einhver hluti búnaðarins sé nothæfur fyrir stefnda og í samræmi við samninga aðila þá byggi stefndi á því að lækka eigi reikning stefnanda verulega og allt að einu beri stefnandi allan kostnað af málarekstrinum.
IV
Niðurstaða
Við aðalmeðferð málsins gaf Bjarni Hilmar Jónsson,
fyrirsvarsmaður stefnanda, aðilaskýrslu. Þá gaf Tómas Hilmar Ragnarsson
framkvæmdastjóri stefnda skýrslu sem vitni, sem og Siguróli Jóhannsson,
tæknimaður hjá Origo hf.
Af stefnu málsins má ráða að stefnandi reisi kröfu
sína gegn stefnda á reikningi, útgefnum 24. maí 2016, en reikningurinn hafi
verið gefinn út vegna kaupa stefnda á vörum, vinnu og þjónustu af stefnanda. Í
framlögðum reikningi er nánar tilgreint hvaða vörur um sé að ræða og hvaða
þjónusta hafi verið veitt stefnda. Þótt málsatvikalýsing í stefnu sé knöpp,
líkt og gjarnan á við í innheimtumálum, er lýsingu málsatvika ekki svo áfátt að
frávísun varði án kröfu, en á því var byggt við munnlegan málflutning af hálfu
stefnda. Málsgrundvöllur stefnanda telst nægilega skýr og uppfyllir
málatilbúnaður hans kröfur 1. mgr. 80. gr. laga nr. 91/1991 um meðferð
einkamála.
Eins og þegar er fram komið byggist sýknukrafa stefnda
meðal annars á því að hann hafi rift kaupunum þegar í ljós kom að tæki og
búnaður sem stefnandi afhenti stefnda hefðu verið í ólagi. Komi því ekki til
greiðsluskyldu stefnda vegna afhendingar stefnanda á tækjunum og búnaðinum. Í
málflutningi byggði stefndi á því að riftun hefði átt sér stað í kringum
áramótin 2016–2017.
Fyrir dóminum bar Siguróli Jóhannsson að hann hefði
haustið 2015, þá starfandi sem sjálfstæður verktaki, sett upp að beiðni
stefnanda myndavélabúnað á starfsstöð stefnda í Ármúla og síðar í nýtt húsnæði
stefnda við Tryggvagötu. Fullyrti hann að kerfið hefði virkað eftir uppsetningu
en hann hefði þó bent fyrirsvarsmanni stefnda á að fasttengja vélarnar, þ.e.
tengja þær netsambandi með snúru, fremur en að keyra þær á þráðlausu neti, en
ávallt sé ráðlagt að fasttengja vélarnar til að tryggja gott netsamband. Þá
hafi starfsmaður sem vann að því að endurskipuleggja netkerfið hjá stefnda haft
samband við vitnið síðar og fengið ráðleggingar. Loks staðfesti Siguróli það,
sem fram kemur í skriflegri yfirlýsingu hans, dagsettri 1. desember 2017, að
hann telji ekki hægt að kenna bilun í myndavélabúnaði um að kerfið hafi á
einhverjum tímapunkti ekki virkað, heldur netbúnaði sem og breytingum sem
gerðar hafi verið innanhúss hjá stefnda löngu eftir að kerfið hafi verið sett
upp og komið í fulla virkni.
Í málinu liggja fyrir tölvubréf fyrirsvarsmanns
stefnanda og vitnisins Siguróla til framkvæmdastjóra stefnda 1. til 5. október
2015, þ.e. í tengslum við fyrri viðskipti aðila vegna kaupa á samskonar búnaði.
Þar kemur fram að framkvæmdastjóra stefnda var bent á að það væri frumskilyrði
þess að búnaðurinn virkaði hnökralaust að netsamband væri gott.
Stefndi ber sönnunarbyrðina fyrir þeim staðhæfingum
sínum að öryggismyndavélabúnaðurinn sem hann keypti af stefnanda sé haldinn
galla og hafi ekki virkað sem skyldi eftir uppsetningu hans. Stefnandi hefur
mótmælt því að búnaðurinn hafi verið í ólagi við uppsetningu hans á starfsstöð
stefnda. Að virtum framburði Siguróla Jóhannssonar, sem ekki hefur verið hnekkt
af hálfu stefnda, verður það ekki talið síður líklegt að netsamband á
starfsstöð stefnda hafi orsakað vandkvæði á notkun kerfisins en að galla á
búnaðinum sjálfum eða uppsetningu hans sé um að kenna. Stefndi lagði ekki fram
beiðni um dómkvaðningu matsmanns til þess að leggja mat á virkni myndavélanna
og kerfisins, eins og honum hefði verið í lófa lagið að gera. Framlagt skjal,
dagsett 15. mars 2018, sem undirritað er af Rúnari P. Rúnarssyni fyrir hönd
Tactica ehf. og varðar yfirferð hans á myndavélakerfinu, getur ekki talist hafa
sönnunargildi í málinu enda var þess aflað einhliða af hálfu stefnda, auk þess
sem höfundur þess staðfesti ekki efni þess fyrir dómi. Í ljósi alls
framangreinds verður ekki fallist á að stefndi hafi réttilega rift kaupunum og
geti þannig komist hjá greiðsluskyldu sinni.
Þá verður stefndi, með sömu rökum, að bera hallann af
sönnunarskorti fyrir varakröfu sinni um lækkun, sem byggð er á þeirri
málsástæðu að fjárhæð reiknings stefnanda sé „fráleit“ þar sem búnaðurinn hafi
ekki nýst honum. Kemur hún því ekki til frekari skoðunar.
Samkvæmt framanrituðu verður því fallist að fullu á
fjárkröfu stefnanda í málinu og verður hún dæmd með dráttarvöxtum eins og
krafist er, en dráttarvaxtakröfu, þ.m.t. upphafstíma þeirra, hefur ekki verið
sérstaklega mótmælt. Það athugist að í stefnu er krafa um upphafstíma
dráttarvaxta miðuð við að umræddur reikningur hafi verið gefinn út 25. maí
2016, en ekki 24. s.m., eins og framlagður reikningur ber með sér. Er þar
sjáanlega um misritun að ræða og er kröfugerð stefnanda ekki áfátt af þeim
sökum, enda er hún stefnda hagfelld. Vegna ákvæða 12. gr. laga nr. 38/2001 er
engin þörf á því að kveða í dómsorði á um höfuðstólsfærslu vaxta, eins og
krafist er.
Eftir úrslitum málsins, sbr. 1. mgr. 130. gr. laga nr. 91/1991, verður stefnda gert að greiða stefnanda málskostnað, sem þykir hæfilega ákveðinn með þeirri fjárhæð sem í dómsorði greinir.
Hildur Briem héraðsdómari kveður upp dóm þennan.
Dómsorð:
Stefndi, Orange Project ehf., greiði
stefnanda, BSV ehf., 249.860 krónur ásamt dráttarvöxtum samkvæmt 1. mgr. 6. gr.
laga nr. 38/2001 um vexti og verðtryggingu frá 25. maí 2016 til greiðsludags.
Stefndi greiði stefnanda 600.000
krónur í málskostnað.
Hildur Briem