- Lykilorð:
- Líkamsárás
- Miskabætur
D Ó M U R
Héraðsdóms Vesturlands 11. apríl 2017 í máli nr. S-22/2016:
Ákæruvaldið
(Jón Haukur Hauksson aðstoðarsaksóknari)
gegn
Erlingi A. Óskarssyni
(Ingi Tryggvason hrl.)
Mál þetta höfðaði
lögreglustjórinn á Vesturlandi með ákæru, dagsettri 2. maí 2016, á hendur ákærða,
Erlingi A. Óskarssyni, kt. ..., Akranesi. Málið var dómtekið 17. mars 2017.
Í ákæruskjali segir að málið sé höfðað
gegn ákærða „fyrir líkamsárásir með því að hafa hinn 25. desember
2015, í húsi nr. ... við ... á Akranesi,
a) veist að og hrint A..., kt. ..., svo hún féll á gólfið,
með þeim afleiðingum að hún hlaut mar og hrufl á báðum olnbogum, mar á hægri
upphandlegg og mar á þumalsvæði hægri handar
b) hrint B..., kt. ..., svo hún féll á gólfið og sparkað í
hana liggjandi á gólfinu, með þeim afleiðingum að hún hlaut mar á hægri
rasskinn.
Telst þetta
varða við 1. mgr. 217. gr. almennra hegningarlaga nr. 19/1940.
Þess er krafist að ákærði verði dæmdur til refsingar og til
greiðslu alls sakarkostnaðar.
Einkaréttarkrafa 1:
Í málinu
hefur Gunnhildur Pétursdóttir hdl. lagt fram skaðabótakröfu f.h. A..., kt. ...,
vegna ólögráða dóttur hennar, B..., kt. ..., og krafist að ákærði verði dæmdur
til að greiða B... 800.000 kr. í miskabætur auk vaxta skv. 8. gr. laga um vexti
og verðtryggingu nr. 38/2001 frá 25. desember 2015 og þar til mánuður er liðinn
frá birtingu kröfunnar, en síðan dráttarvaxta samkvæmt 1. mgr. 6. gr., sbr. 9.
gr. sömu laga frá þeim degi til greiðsludags auk þóknunar við réttargæslu að
mati dómsins eða síðar framlagðs málskostnaðarreiknings, auk virðisaukaskatts.
Einkaréttarkrafa 2:
Í málinu
hefur Gunnhildur Pétursdóttir hdl. lagt fram skaðabótakröfu f.h. A..., kt. ...,
og krafist að ákærði verði dæmdur til að greiða A... 1.200.000 kr. í miskabætur
auk vaxta skv. 8. gr. laga um vexti og verðtryggingu nr. 38/2001 frá 25.
desember 2015 og þar til mánuður er liðinn frá birtingu kröfunnar, en síðan
dráttarvaxta samkvæmt 1. mgr. 6. gr., sbr. 9. gr. sömu laga frá þeim degi til
greiðsludags auk þóknunar við réttargæslu að mati dómsins eða síðar framlagðs
málskostnaðarreiknings, auk virðisaukaskatts.“
Við upphaf aðalmeðferðar málsins 17. mars
sl. vakti sækjandi athygli dómsins á því að sú prentvilla hefði orðið í ákæru
að í stað orðanna „í húsi nr. ... við ... á Akranesi“ í
upphafi ákærunnar hafi með réttu átt að standa „í húsi nr. ... við ... á
Akranesi“. Var af hálfu ákærða ekki gerð athugasemd vegna þessa.
Ákærði krefst vægustu refsingar vegna
þeirrar háttsemi sem hann hefur játað, en að öðru leyti verði hann sýknaður. Jafnframt krefst ákærði þess að bótakröfum verði vísað frá dómi en að öðrum
kosti verði þær lækkaðar verulega. Þá verði honum dæmd málsvarnarþóknun úr
ríkissjóði með hliðsjón af framlögðum málskostnaðarreikningi.
I.
Föstudaginn 25. desember 2015 barst lögreglunni á Vesturlandi tilkynning
þess efnis að kona hefði hringt í neyðarlínuna og óskað eftir aðstoð. Lögreglan
fór á vettvang að ..., en konan hafði
hringt þaðan. Við komu þangað hitti lögreglan fyrir A..., sem kvartaði undan
ákærða sem væri ölvaður og æstur. Kom fram hjá henni að ákærði hefði beitt hana
og dóttur hennar, B..., ofbeldi, en hann hefði búið hjá henni að ... í um einn
og hálfan mánuð. Lögreglan ræddi við ákærða og kom fram hjá honum að ósætti
hefði orðið milli hans og A.... Ekki hefði þó komið til átaka og hann sagðist
ekki hafa beitt þær mæðgur ofbeldi. Hann hefði þó hugsanlega ýtt við A.... Eftir að lögreglan hafði fylgt ákærða af
vettvangi ræddi hún við A... og B..., dóttur hennar. A... sagði að þær hefðu
komið heim fyrr um daginn og þá hafi ákærði verið orðinn ölvaður. Kom fram hjá A...
að hún og ákærði hefðu rifist og ákærði þá ýtt við henni. Einnig kom fram hjá A...
að ákærði hefði einnig ýtt B... niður í gólfið og svo sparkað í hana þar sem
hún lá. Farið var með B... og A... á Heilbrigðisstofnun Vesturlands á Akranesi
til læknisskoðunar.
Í áverkavottorði fyrir B..., dags 8. apríl
2016, segir að B... hafi komið til læknisskoðunar í fylgd móður sinnar og
lögreglu hinn 25. desember 2015. Við skoðun hafi verið mikil eymsli á hægri
rasskinn og komið þar fram mar, um 5 x 10 cm stórt. Önnur áverkamerki hafi ekki
fundist.
II.
Skýrslur fyrir
dómi
Ákærði lýsti
atvikum svo að hann hefði skaffað peninga fyrir hinu og þessu sem
brotaþolinn A... hefði beðið um. Hún hefði svo komið til ákærða og sagt honum
að peningarnir væru búnir og hann þá ekki átt neina peninga til að kaupa fyrir
jólagjöf handa syni sínum. Ákærði kvaðst þá hafa spurt brotaþola hvað þau ættu
að gera á milli jóla og nýárs og hún þá sagt að hann gæti bara tekið meira
fyrirfram. Hefði hann þá dottið í þunglyndi, ekki sofið á nóttunni og byrjað að
fá sér bjór til að ná að sofa. Nokkrum dögum síðar hefði brotaþoli farið að
tala um peninga á ný og þá hefði hann sagt hingað og ekki lengra, hann gæti
þetta ekki meira og að hann yrði að koma sér út. Kvaðst ákærði hafa æst sig,
öskrað yfir báða brotaþola og látið ljót orð falla. Kvaðst hann svo hafa reynt
að ná töskunni sinni en A... þá reynt að stoppa hann. Ákærði kvaðst hafa ýtt
henni frá og verið að safna saman dótinu sínu þegar hún hefði reynt að stoppa
hann. Hann hefði hins vegar einungis verið að reyna að koma sér út af
heimilinu. Þar sem hann hefði oft lent í því að hún hefði grýtt glösum í
andlitið á honum hefði hann orðið smeykur við hana því hún hefði staðið þar sem
hnífar voru. B... hefði svo komið að og ráðist aftan að honum, en hann sé með
brjósklos. Kvaðst hann þá hafa snúið sér við, ýtt henni frá og gengið út.
Lögreglan hefði þá verið komin á vettvang og fylgt honum út. Aðspurður kvaðst
ákærði einungis hafa ýtt B... frá sér og hún þá dottið aftur fyrir sig.
Aðspurður um áverka sem hefðu greinst á
hægri rasskinn B... kvaðst ákærði minnast þess að hálka hefði verið úti umrætt
sinn og að hún hefði sagt honum eitt sinn, þegar hún fékk bifreið lánaða hjá
honum, að hún hefði þá flogið á hausinn fyrir utan. Kvað ákærði það einnig vera
skrítið að brotaþoli hefði haft áverka hægra megin því hún hefði snúið vinstri
hliðinni að honum.
Brotaþolinn A... lýsti því að umrætt sinn
hefðu hún og dóttir hennar komið heim um miðjan jóladag. Ákærði hefði tekið kast, þegar þær voru rétt
komnar inn úr dyrunum, en þær hefðu ekki vitað hvers vegna. Þær hefðu farið inn
í herbergi dóttur hennar og ákærði þá hafið reiðilestur yfir þeim og svo hent
henni í gólfið. Þegar hún reyndi að rísa upp aftur hefði hann hent henni aftur
í gólfið. Svo hefði þetta borist fram í eldhús þar sem ákærði hefði einnig hent
henni í gólfið. Dóttir hennar hefði þá komið hlaupandi og ætlað að ganga í
milli en ákærði hefði þá einnig hent henni í gólfið. Kvaðst vitnið þá hafa
grúft sig yfir dóttur sína og ákærði þá sparkað í hægri mjöðmina á B....
Aðspurð um afleiðingar árásarinnar kvaðst vitnið hafa allt árið 2016 fundið
fyrir miklu öryggisleysi og vanlíðan. Hún hefði verið hrædd við að fara út úr
húsi og alltaf haft það á tilfinningunni að ákærði myndi koma. Kvaðst vitnið
hafa farið til geðlæknis til að leita sér aðstoðar og farið í kvíðameðferð á
Landsspítalanum.
Brotaþoli B...
kvað ákærða hafa hrint móður sinni inni í eldhúsi og hafi hún ætlað að
hjálpa henni. Þegar hún næst vissi af sér hefði hún verið komin í gólfið og svo
hefði ákærði sparkað í hana á meðan hún lá á gólfinu. Mamma hennar hefði reynt
að grúfa sig yfir hana og hún hafi ekki getað staðið strax upp, en ákærði hefði
sagt þeim að liggja á gólfinu. Þær hefðu svo staðið upp og farið inn í
herbergið hennar og hún beðið ákærða um að fara fram, en hann hafi ekki orðið
við því. Þá hefði ákærði hrint móður hennar aftur og lyft henni sjálfri upp og
hent henni í rúmið og farið svo fram. Þá hefði hún getað hringt í neyðarlínuna.
Korteri síðar hefði lögreglan komið og svo hefðu þær farið upp á sjúkrahús til
að fá læknisvottorð. Aðspurð kvaðst hún muna það þannig að ákærði hefði hrint
henni í gólfið og svo stuttu síðar sparkað í mjöðmina á henni. Kvaðst hún telja
að höggið við sparkið hafi komið ofarlega á hægri mjöðmina, eða á rasssvæðið.
Aðspurð kvaðst hún ekki hafa orðið fyrir áverkum skömmu áður né dottið áður í
hálku. Aðspurð sagði hún að sér hefði liðið illa, dagana eftir meint brot og
allt árið 2016 hefði hún verið með kvíða og haft stöðugar áhyggjur af móður
sinni. Kvað hún líðan sína góða í dag og að hún væri ekki með kvíða lengur.
Vitnið Silvía Llorens Izaguirre, lögreglukona bar
fyrir dómi að þegar þau hefðu komið á svæðið hefði ákærði verið frekar æstur og
honum hefði verið vísað þaðan í burtu. Þau hefðu talað við A... og dóttur
hennar inni. Það hefði svo verið ákveðið að ákærði færi út af heimilinu. Ákærði
mun hafa sagt að þau hefðu verið að rífast en hann hefði þó ekki lagt hendur á
hana. Þegar þau hefðu rætt við A... hefði hún sagt að ákærði hefði ýtt við sér
en hún hefði haft áhyggjur af dóttur sinni því ákærði hefði ýtt henni í gólfið
og svo sparkað í hana. Það hefði enga áverka verið að sjá og eftir að þau hefðu
keyrt ákærða til bróður síns hefðu þau keyrt mæðgunum á sjúkrahúsið.
Vitnið Arnar Geir
Magnússon, lögreglumaður bar fyrir dómi að þegar þau hefðu komið á vettvang
hefðu bæði A... og ákærði verið frekar æst. Ákærði hefði verið áberandi ölvaður
en A... ekki virst vera undir áhrifum áfengis. A... hefði óskað eftir að ákærði
yrði fjarlægður af heimilinu þar sem hann væri ölvaður og æstur. Vitnið kvaðst
ekki muna eftir atvikum en vitnaði til lögregluskýrslu sem hann skrifaði. Þar
komi fram að A... hafi talað um að ákærði væri æstur og ölvaður og hefði beitt
þær mæðgur ofbeldi. Ákærði hefði þvertekið fyrir að hafa beitt þær
ofbeldi.
III.
Niðurstaða
Fyrir dómi hefur
ákærði játað að hafa veist að og hrint A... eins og honum er gefið að sök
samkvæmt a-lið ákæru. Jafnframt hefur hann játað að hafa hrint B... svo hún
féll á gólfið eins og honum er gefið að sök í fyrri hluta b-liðs ákærunnar. Er
sú játning ákærða í samræmi við gögn málsins. Verður ákærði því sakfelldur
fyrir framangreinda háttsemi.
Ákærði neitar því
hins vegar að hafa sparkað í B... umrætt sinn. Bæði B... og A... hafa, bæði hjá
lögreglu og fyrir dómi, lýst atvikum svo að ákærði hafi fyrst hrint B... og svo
sparkað í mjöðm hennar. Kom og fram hjá öðrum lögreglumannanna, sem vitni bar
fyrir dóminum, að A... hefði skýrt frá því á vettvangi að ákærði hefði sparkað
í B.... Er þessi framburður í samræmi við þá áverka sem fram komu við
læknisskoðun sama dag, en í áverkavottorði kemur fram að brotaþoli hafi verið
með mikil eymsli á hægri rasskinn og mar um 5 x 10 cm stórt. Telst því sannað, gegn
neitun ákærða að ákærði hafi á þeim stað og tíma sem í ákæru greinir, af
ásetningi, sparkað í B... liggjandi á gólfinu
með þeim afleiðingum sem lýst er í ákæru.
Samkvæmt framangreindu hefur ákærði því
verið sakfelldur fyrir þá háttsemi sem lýst er í ákæruliðum a og b og telst háttsemi
hans varða við 1. mgr. 217. gr. almennra hegningarlaga, eins og réttilega er
lýst í ákæru.
Samkvæmt
sakavottorði hefur ákærði ekki áður gerst sekur um refsiverðan verknað sem
hefur áhrif á ákvörðun viðurlaga. Það
þykir horfa refsingu ákærða til þyngingar, sbr. 3. mgr. 70. gr. almennra
hegningarlaga, að með háttseminni raskaði ákærði gróflega heimilisfriði
fjölskyldunnar og ber þá sérstaklega að líta til þess að fram hefur komið að
brot hans beindust að sambýliskonu hans og ólögráða dóttur hennar á
sameiginlegu heimili þeirra. Að þessu gættu, og með vísan til 77. gr. almennra
hegningarlaga, þykir refsing ákærða hæfilega ákveðin tveggja mánaða fangelsi,
en rétt þykir að fresta fullnustu hennar og falli refsingin niður að liðnum
tveimur árum frá uppkvaðningu dómsins haldi ákærði almennt skilorð 57. gr.
almennra hegningarlaga.
A...
hefur f.h. B..., ólögráða dóttur sinnar, krafist skaðabóta úr hendi ákærða. Er
krafist miskabóta að fjárhæð 800.000 krónur, auk vaxta. Er vísað til þess að
brotaþoli hafi orðið fyrir ofbeldi innan veggja heimilisins. Um lagarök er
vísað til 26. gr. skaðabótalaga nr. 50/1993. Með vísan til niðurstöðu um
sakfellingu fyrir ofbeldisbrot er það niðurstaða dómsins að framferði ákærða í
greint sinn hafi valdið brotaþolanum miska. Á hún rétt á bótum vegna háttsemi
hans á grundvelli 26. gr. laga nr. 50/1993. Í ljósi atvika málsins eru bætur
þessar hæfilega ákveðnar 350.000 krónur. Einnig verður fallist á vaxtakröfu
brotaþola, þannig að vextir reiknist frá 25. desember 2015 og dráttarvextir frá
7. apríl 2016 þegar mánuður var liðinn frá því krafan var kynnt ákærða.
Þá
hefur A..., krafist skaðabóta úr hendi ákærða. Er krafist miskabóta að fjárhæð
1.200.000 króna, auk vaxta. Er vísað til þess að brotaþoli hafi orðið fyrir
langvarandi andlegu og líkamlegu ofbeldi af hálfu nákomins aðila. Um lagarök er
vísað til 26. gr. skaðabótalaga nr. 50/1993. Með vísan til niðurstöðu um
sakfellingu fyrir ofbeldisbrot er það niðurstaða dómsins að framferði ákærða í
greint sinn hafi valdið brotaþola miska. Á hún rétt á skaðabótum vegna háttsemi
hans á grundvelli 26. gr. laga nr. 50/1993. Í ljósi atvika málsins eru bætur
þessar hæfilega ákveðnar 200.000 krónur. Einnig verður fallist á vaxtakröfu
brotaþola þannig að vextir reiknist frá 25. desember 2015 og dráttarvextir frá
7. apríl 2016 þegar mánuður var liðinn frá því krafan var kynnt ákærða.
Samkvæmt 1. mgr. 218. gr. laga um meðferð
sakamála, nr. 88/2008, verður ákærða gert að greiða þóknun skipaðs verjanda
ákærða, bæði á rannsóknarstigi og fyrir dómi, og þóknun réttargæslumanns
brotaþola, en þær fjárhæðir eru tilgreindar í dómsorði að meðtöldum
virðisaukaskatti. Að auki verður ákærða gert að greiða útlagðan kostnað
verjanda og réttargæslumanns.
Ásgeir Magnússon dómstjóri kveður upp dóm þennan.
Dómsorð:
Ákærði, Erlingur
Andrés Óskarsson, sæti fangelsi í tvo mánuði, en fresta skal fullnustu
refsingarinnar og falli hún niður að liðnum tveimur árum frá uppkvaðningu
dómsins haldi ákærði almennt skilorð 57. gr. almennra hegningarlaga.
Ákærði greiði B... 350.000
krónur í skaðabætur, ásamt vöxtum skv. 8. gr. laga nr. 38/2001 um vexti og
verðtryggingu frá 25. desember 2015 til 7. apríl 2016, en með dráttarvöxtum
skv. 1. mgr. 6. gr. sömu laga frá þeim degi til greiðsludags.
Ákærði greiði A... 200.000
krónur, auk vaxta af þeirri fjárhæð skv. 8. gr. laga nr. 38/2001 um vexti og
verðtryggingu frá 25. desember 2015 til 7. apríl 2016, en með dráttarvöxtum
skv. 1. mgr. 6. gr. sömu laga af nefndri fjárhæð frá þeim degi til
greiðsludags.
Ákærði greiði 400.000 króna
málsvarnarlaun og 16.704 króna ferðakostnað skipaðs verjanda síns, Inga
Tryggvasonar hrl., og 600.000 króna þóknun og 40.104 króna ferðakostnað
réttargæslumanns brotaþola, Gunnhildar Pétursdóttur hdl.
Ásgeir Magnússon